Meroka CIWS

بسم الله الرحمن الرحیم

از آنجا که کار معرفی تمام توپ‌های خود کششی دنیا به نیمه رسیده است بر آن شدم که فاز جدید معرفی نوع دیگر توپخانه را هم آغاز کنم. به این ترتیب که با پایان یافتن معرفی توپ‌های خود کششی کار معرفی توپ‌های CIWS و توپ‌هایی دریایی شروع شده و برای مخاطب ماهیت این توپ‌ها نیز جا افتاده باشد.

توپی که امروزه در ارتش اسپانیا مورد استفاده قرار گرفته و برای ارتش این کشور کمابیش آبرویی دست پا کرده است یک CIWS است. اما معنی CIWS چیست؟ این کلمه مخفف جمله close in weapon system می‌باشد و در کشور ما با عنوان سامانه هشدار و دفاع نزدیک ترجمه شده است.

مروکا نصب شده روی ناو اسپانیایی

کار یک CIWS چیست؟ یک سامانه دفاع نزدیک و در واقع حلقه آخر پدافندی یک ناو رزمی می‌باشد. اما آیا در ناوها هم حلقه‌های پدافندی وجود دارد؟ اصلن حلقه پدافندی چیست؟ برای این منظور شما را ارجاع می‌دهم به مقاله جامع همه چیز در مورد پدافند که در همین وبلاگ موجود است.

برای اینکه یادآوری کوتاهی داشته باشیم و همچنین اطاله کلام نشود به طور خلاصه و صریح در مورد حلقه‌های پدافندی توضیحی ارائه می‌دهم. در یک ناو رزمی با توجه به ناوگروه (ناوگانی که یکدیگر را همراهی می‌کنند و به طور معمول یک ناو فرماندهی در میان ایشان است) حلقه‌ها یا رینگ‌های پدافندی تعریف شده داریم که این حلقه‌ها به نسبت ارتفاع، برد و حجم و تعداد تهدیدات تعریف شده‌اند. بر فرض مثال شما چهار موشک پدافند 60 کیلومتری، یک توپ 100 میلیمتری 20 کیلومتری، یک توپ 76 میلیمتری 17 کیلومتری، 8 موشک پدافندی 15 کیلومتری، چهار دوش پرتاب 5 تا 8 کیلومتری، یک 40 میلیمتری یا 30 میلیمتری از 5 تا 12 کیلومتری و یک CIWS دارید. دقت کنید هر چه که برد سلاح‌های پدافندی بیشتر می‌شود از حجم آتش کاسته می‌شود. به این ترتیب که فقط چهار موشک برد متوسط و ارتفاع بلند دارید که از فاصله 60 تا 15 کیلومتری می‌توانید از آنها علیه اهداف استفاده کنید (پر کردن دوباره تیوب‌ها زمان بر می‌باشد). یک توپ 100 میلیمتری دارید که 80 تا 100 گلوله در دقیقه شلیک می‌کند و در فاصله 3 تا 20 کیلومتری برای شما دیوار آتش درست می‌کند. 8 موشک پدافندی برد کوتاه دارید که تا فاصله 3 تا 15 کیلومتری از شناور محافظت می‌کنند (پر کردن دوباره تیوب‌ها زمان بر می‌باشد) توپ 76 میلیمتری که 120 گلوله در دقیقه شلیک می‌کند؛ و بعد به آخرین حلقه دفاعی می‌رسیم. یعنی دوش پرتاب‌ها، توپ‌های 40 میلیمتری که 300 گلوله در دقیقه شلیک می‌کنند و CIWS که در انواع مختلف بین 8000 تا 4000 گلوله 20 تا 30 میلیمتری شلیک می‌کنند. از بالا به پایین حلقه‌های پدافندی یک ناو را تشکیل می‌دهند. پس با این حساب هر چه که به حلقه آخر نزدیک‌تر می‌شویم حساسیت و اهمیت اهداف بیشتر شده و متعاقبن حجم آتش نیز بالاتر می‌رود.

Meroka CIWS

این سامانه دفاع نزدیک، یک توپ 12 لوله 20 میلیمتری است که برای ارتش اسپانیا توسعه یافته است. توپ‌های این سامانه از نوع 20 میلیمتری اورلیکن سوئیسی است که نمونه تک لوله آن در ایران موجود بوده و به جد می‌توان گفت که بهترین 20 میلیمتری حال حاضر دنیا توپ اورلیکن می‌باشد.

همانطور که از نام این سامانه بر می‌آید برای دفاع نزدیک در برابر موشک‌های ضد کشتی، کروزها، هواگردهای بدون سرنشین و هر گونه هدف نزدیک شونده که در برد آتش این سامانه قرار می‌گیرد طراحی شده است. از قابلیت‌های این توپ این است که می‌توان آن را بر روی شناورهای با وزن بالای 500 تن قرار دارد و همین موضوع موجب می‌شود که زمینه استفاده از آن گسترده شود و تولید آن را مقرون به صرفه خواهد نمود.

نمونه زمینی

این CIWS بر خلاف دیگر CIWSهای موجود از توپ گاتلینگ (چرخان) 5-6 یا 7 لول استفاده نمی‌کند. بلکه دوازده توپ 20 میلیمتری را در دو ردیف شش تایی کنار هم چیده است که البته مزایا و معایب خاص خود را دارد. به این ترتیب که این دوازده توپ روی یک برجک تقریبن مشابه برجک توپ‌های دریایی غربی (57 میلیمتری) که قابلیت تغیر زاویه تا +60 (85 درجه) را دارا می‌باشند نصب شده و خود برجک هم اغلب قابلیت گردش کامل و قابلیت پوشش و اجرای آتش از 40 درجه غربی تا 40 درجه شرقی (280 درجه پوشش) را دارد.

مروکا در حال اجرای تست‌های اولیه

سامانه هدفیابی این توپ قابلیت هماهنگی با رادارهای کشتی را دارد یعنی می‌تواند از رادارهای کشتی برای شناسایی اهداف استفاده کند اما رادار کنترل آتش مجزایی دارد که در باند I کار می‌کند و برای اهداف کوتاه ‌برد مناسب می‌باشد. اما ضعف عمده این توپ این است که از سیستم‌های اپتیک و لیزری کامل و مناسبی استفاده نمی‌کند  (سیستم لیزری و قفل لیزر را ندارد) که همین امر می‌تواند پاشنه آشیل این توپ قرار بگیرد. در محیط‌های جنگ الکترونیک و اخلال باند I از باندهای آسیب پذیر است هر چند که برای یک CIWS استفاده از باند I همچنان به عنوان یکی از گزینه‌های اصلی مطرح است اما یک CIWS در صورتی می‌تواند قابل اتکاء باشد که هم از اپتیک و لیزر و هم از رادار استفاده کند. به این ترتیب که در صورت اخلال رادار و جنگال بتواند با اتکا به دوربین‌های حرارتی و لیزری اهداف را کشف و هدفگذاری کند و یا در صورت ایجاد مه مصنوعی و یا شرایط جوی نامناسب با اتکاء به رادارها از ناو محمول خود حمایت کند. در کل اگر یک CIWS هر دوی اینها را با هم نداشته باشد از نظر نویسنده این سامانه ناقص خواهد بود. برای همین است که بنده سامانه کاشتان را برترین و کامل‌ترین سامانه CIWS در سطح جهان می‌دانم.

اولین نمونه ساخته شده

مشخصات:

محصول: اسپانیا

نوع: 20 میلیمتری اورلیکن

وزن: 4.5 تن

زاویه‌ی گردش عمودی: 15- تا 85+

گردش افقی: کامل (360 درجه و اجرای آتش در 280 درجه)

برد مؤثر: 2000 متر با گلوله‌های ثاقب انفجاری ـ 1500 متر با گلوله‌های معمول

بارگذار: تمام اتومات با سرعت لود بسیار بالا بیش از 1400 گلوله در دقیقه

سرعت گلوله: بیش از 4 ماخ یا 1290 متر بر ثانیه

سیستم رهگیری: رادار باند  I PVS-2 Sharpshooter

اپتیک: Indra به صورت ناقص

نمونه زمینی: نوع توسعه یافته که برای حمایت از راکتورها و مراکز حساس نظامی ساخته شده. مشخصات شبیه مشخصات نمونه دریایی است. اما قابلیت اجرای آتش در تمام زوایای افقی را هم دارا می‌باشد. در نمونه زمینی رادار بسته با حساسیت کار به سامانه نصب می‌شود.

حق نشر برای دانشنامه دفاعی محفوظ می‌باشد