تحلیل و بررسی زیر دریایی کلاس کیلو

گردآوری و تالیف:علی گوهر صمیمی

وجود تسلیحات تهاجمی-تدافعی قدرتمند در زرادخانه های هر کشوری،قدرت بازدارنگی آن را افزایش می دهد.

در آسمان جنگنده های تهاجمی و رهگیر در روی زمین تانک های میدان نبرد اصلی و زره پوش ها جولان می دهند و اما در درون دریاها ، این زیر دریایی ها هستند که جولان دهنده عرصه نبرد هستند ، نبردی بسیار متفاوت تر از آنچه که روی زمین رخ می دهد.

در این بین زیر دریایی کلاس کیلو به جرات یکی از بهترین ها محسوب میشود که در پاسخ به نیاز شوروی به یک زیر دریایی نسبتا کوچک و جمع جور با توانایی غافل گیر کردن دشمن توسط دفتر طراحی روبین به سرپرستی کورومیلیش واقع در سن پترزبورگ صورت گرفت.

شوروی در زمان خود یکی از بزرگترین و مجهز ترین و قدرتمندترین زیردریایی های عصر خود را در اختیار داشت برخلاف گذشته خود در زمان جنگ جهانی دوم و اول،ولی با وجود این زیردریایی های بزرگ و عظیم و قدرتمند،مسئولین شوروی خواهان به خدمت گرفت زیردریایی شدند که با استفاده از اصل غافلگیری و کوچکی در ابعاد اما قدرت حمل مهمات جنگی معادل با زیر دریایی ها بزرگتر ازخود ،و کم سر و صدا بودن و قابلیت پنهان کار بودن،قابل اعتما بودن در حملات ضد کشتی و ضد زیر دریایی و قابلیت استفاده راحت و گسترده در اب های کم عمق بتواند در نقش زیر دریایی تهاجمی و چند منظوره ایفای نقش کند.

ابتدا روی ارتقا زیردردیایی کلاس تانگو کار شداما این طرح چندان جالب نبود و مسئولین روبین به سرعت وارد خط طراحی دیگری شدند.

مدل ابتدایی از این زیر دریایی تحت عنوان ۸۷۷ پالتوس تولید شد که در قدرت پیشرانه دیزلی مشکل داشت،بنابر این با رفع این مشکل نسخه ابتدایی در سال ۱۹۷۹ به اب انداخته شد و از سال ۱۹۸۲ وارد خدمت در ناوگان شوروی شد.البته مدل تحت عنوان ۶۳۶ نیز تولید شد که مدل ارتقا یافته نسخه ابتدایی بود.

طراحی و تجهیزات

در طراحی این زیر دریایی به مولفه هایی چون کاهش سر و صدا و در نتیجه کاهش اثر سونار و سرعت حرکت توجه شده است.

دماغه این زیر دریای با دیگر زیر دریایی های شوروی متفاوت بود و خود زیردریایی معادل ۷۴ متر طول دارد،زیر دریایی در درون بدنه دارای شش بخش است. بخش اول در قسمت جلو شامل سه طبقه که بالا جایگاه اژدر ، طبقه میانی  جایگاه استراحت خدمه و طبقه پایین باطری ها ،بخش دوم  که بالاترین بخش ان برجک است، طبقه زیر برجک اتاق  فرمانده ای است و بخش عقبی محل جلسه و اقامت فرمانده  دو بخش انتهای زیر  دریایی اتاق  موتور و در نهایت موتور خانه  است.

در ساخت بدنه کیلو اجزا به صورت خطی چیده شده به علاوه اینکه از سطح بدنه از سطوح لاستکی جاذب مواج استفاده شده است هم چنین در قسمت موتور بخش های  موتور در ان قرار دارد  از نظر بدنه و عایق های ضد صوت پوشش بیشتری  دارد،استفده از این تمهیدات باعث شده است که این زیر دریایی به یکی از هولناک ترین زیر دریایی های عصر حاضر تبدیل شود طوری که امکان شناسایی آن از در فواصل بالای ۲۰۰ متر به شدت سخت و حتی ناممکن باشد.

در بهینه سازی سیستمهای آن یک کامپیوتر قدرتمند برای پردازش اطلاعات سطحی و زیر سطحی قرار داده شده که به مرکز کنترل زیردریایی در شلیک اژدر ها و موشکه در زمان درست کمک میکند . این سیستم با پردازش داده ها بهترین حالت و محاسبه شلیک تسلیحات را معین می کند . این سیستم همچنین به ناوبری و مسافت یابی نیز کمک می کند . زیر دریایی دارای سونار ام جی کا ۴۰۰ است که اکو برگشتی از شناور دشمن را کشف میکند.همچنین میتواند سنار فعال دشمن که تلاش در کشف زیر دریایی را را نیز کشف کند. به دلیل  صدای کم کیلو ،میتواند زودتر از  زیر دریایی دیزل معمولی هدف را کسب کند.همچنین زیر دریایی دارای یک رادار جستجوی  سطحی است که مانند پیرسکوب کشتی  بر روی برجک نصب است و قابل بالا و پایین امدن است و برد ان ۸۰ کیلومتر ذکر شده است.همچنین بر روی برجک دارای تجهیزات  جنگ الکترونیک و هشدار دهده راداری برای هشدار در مورد کشف زیر دریایی بر روی اب توسط  رادار است.

یک رایانه او وی یو ۱۱۰ ائی ام توان درگیر همزمان  با پنج هدف را میدهد که شامل دو عدد به صورت خودکار و سه هدف  به صورت دستی.

در نسخه پیشرفته این زیر دریایی دارای رایانه  اتش سریعتر با توان درگیر با اهداف بیشتر و همچنین  استفاده از نمایشگرهای رنگی در مرکز فرمانده ای است.(در نسخه قبلی تک رنگ تک منظوره) همچنین سونار، رادار جستجوی سطحی و جنگ الکترونیک نیز ارتقا یافته اند.

اما در بُعد جنگ افزارهای این زیر دریایی از مقر های پرتاب ۵۳۳ م م بهره می برد و اژدر های آن به صورت اتوماتیک لود میشود.شش مقر اژدر در دماغه این زیر دریایی قرار دارد که ویژگی مهم آن مسلح شدن و اماده پرتاب شدن اژدر بدون متوجه شدن زیر دریایی دشمن است.به جز شش اژدر که آماده شلیک در دمافه قرار می گیرد ۱۲ اژدر دیگر در انبار پشت لوله ها قرار میگیرد.

موشک ها و اژدر های این زیردریایی عبارتند از:

موشکهای ضد کشتی کلوب

۳ ام ۵۴

موشک ضد کشتی با کلاهک انفجاری ۴۵۰ کیلوگرم و وزن ۱۷۵۰ کیلوگرم و بردی در حدود ۳۰۰ کیلومتر و سیتم ناوبری کاملا خودکار که موشک را در سه مرحله شلیک به سوی هدف هدایت می کند.

این موشک دارای یک رادار تجسسی برد عملیاتی حدود ۶۰ کیلومتر دارد و در زاویه ۴۵ ± درجه افقی و ۱۰± درجه ی عمودی تجسس و هدف یابی می کند . طول آن ۷۰ سانتیمتر و قطر آن ۴۲ سانتی متر است و ۴۰ کیلوگرم بدون پوشش پلاستیکی خود وزن دارد .
قابلیت شلیک از عمق ۳۰ تا ۴۰ متری

موشک زیردریایی به ساحل ۳ ام ۱۴

این موشک مانند یک موشک ضد کشتی پرتاب می شود ، و مانند موشک قبلی با ارتفاع کم پرواز می کند ، اما با یک سیستم قوی و هدایت ماهواره ای(سیستم ماهواره ای گلوناس) و محاسبات پیچیده(سیستم هدایتی پیچیده موسوم به ‘Korrelatsionaya) ، مانند یک موشک بالستیک با دقت فوق العاده زیاد بر سر هدف فرود می آید . و چون با استفاده از مختصات به هدف نزدیک میشود ، جمینگ و اختلالات راداری نمی تواند تاثیری بر روند آن داشته باشد .

تفاوت در مدل های موشک در نوع شلیک زمینی یا کشتی(۳M-14E برای شلیک از زمین و کشتی) یا شلیک زیر دریایی (۳M-14E برای شلیک از زیردریایی)است.

وزن کلاهک این موشک ۴۵۰ کیلوگرم می باشد.

موشکهای ضد زیر دریایی ۹RE1 و ۹RE2

این موشک ها هر دو قابلیت شلیک در زمانی که زیردریایی در حال حرکت با سرعت ۱۵ گره است را دارند . این موشکها دارای سه فاز و مانند موشکهای بالستیک مسیری منحنی شکل دارند . فاز اول که به کمک بوستر انجام میگیرد موشک را به ارتفاع لازم می رساند و فاز دوم آن را به سمت هدف هدایت می کند ، فاز سوم نیز در زیر اب شروع به کار میکند .

وزن کلاهک این موشک ۷۶ کیلوگرم می باشد.

هم چنین این زیر دریایی مجهز به ۸ عدد موشک های دفاع هوایی استرلا (سام ۸) یا ایگلا(سام ۱۰) می باشد.هم چنین نسخه پیشرفته این زیر دریایی می تواند بجای سام ۸ و ۱۰ از هشت موشک سام ۱۴ یا ۱۶ برای دفاع هوایی استفاده کند

اژدر های این زیر دریایی

از اژدر های این زیر دریایی می توان به اژدر TEST-71MKE TV اشاره کرد،این اژدر یک اژدر سونار فعال با سامانه هدایت اپتیکی است.

برد این اژدر ۴۰ کیلوگرم و عمق درگیری ان ۵۰۰ متر است.

از جمله اژدر های قابل حمل  ازدر   بسیار  سریع اشکوال  با برد ۱۵ کیلومتر در نسخه  روسها و ۷ کیلومتر در نسخه صادراتی اشکوال و همچنین  ازدر  تایپ ۵۳   با برد ۱۸ تا ۲۲ کیلومتر(این نسخه در زیر دریایهای چینی،هند و روسیه نصب است).

قلب تپنده

زیر دریایی مجهز به دو موتور دیزل الکتریک  هزار کیلواتی ۴-۲DL42M  با قدرت ۷۰۰ دور دقیقه که با ژنراتور تولید برق پی جی ۱۴۲ هماهنگ است. و یک موتور پیشرانه ۵۵۰۰ اسب بخاری است که به یک شفت ۷ پره وصل است. همچنین  دو موتور ذخیره ۱۲۰ اسب بخاری نیز در زیر دریایی موجود است .زیر دریایی میتوان در عمق ۲۴۰ متری به صورت عملیاتی  حرکت کند اگرچه در نسخه های پیشرفته  به ۳۰۰ متر نیز افزایش یافت. دو سری باطری   هر سیر ۱۲۰ باطری برای حرکت  در زیر اب که انرژی ان برای  حرکت در یک مسیر ۶۰۰ کیلومتری با سرعت ۳ گره در زیر  اب کافی است .تا سال ۱۹۸۹ نمونه های تولید دارای  ۶ پره  بر روی شفت بود ولی از  ان به بعد هفت پره در شفت شد.همچنین زیر دریایی به قایق فرار با توان فرار از زیر دریایی در عمق ۲۵۰ متری مجهز است.

کاربران

در مجموع ۵۷ زیر دریایی از این کلاس ساخته شده است(۴۸ فروند در حال خدمت در جهان) که:

الجزایر با دو فروند نسخه ابتدایی و دو نسخه پیشرفته

ایران سه فروند از نسخه ابتدایی تحت نام های یونس ،طارق و نور

روسیه ۱۷ فروند از نسخه اصلی و ۶ فروند نسخه پیشرفته و ۷ فروند ذخیره

لهستان و رومانی هرکدام یک فروند از نسخه ابتدایی

چین ۱۲ فروند ۲ مدل اصلی و ۱۰ مدل پیشرفته

هند ۹ فروند که یکیشان غرق شده است.

ویتنام با سفارش ۶ مدل اصلی فروند که از سال ۲۰۱۳ در حال دریافت می باشد.

این زیر دریایی قرار استدر ناوگان روسیه با زیر دریایی کلاس لاندا جایگزین شود

وزن
۲۳۰۰ تا ۲۳۲۵ تن در سطح آب
۳۰۷۶ تا ۳۹۵۰ تن در زیر آب
سرعت
۱۱- ۱۲ گره در سطح آب
۱۷ – ۲۵ گره در زیر آب
طول : ۷۲٫۶ متر
عرض : ۹٫۹ متر
آبخور : ۶٫۵ متر
حداکثر عمق : ۳۰۰ متر
حداکثر برد : ۶۰۰۰ مایل در سرعت ۷ گره در زیر آب
استقامت با یک بار سوپلای : ۴۵ روز
موتور :
دو دیزل ژنراتور هر یک به توان ۱۰۰۰ کیلو وات
یک موتور به قدرت ۵۵۰۰ تا ۶۸۰۰ اسب بخار
یک پروانه ۷ تیغه
پرسنل : ۵۲ نفر

منابع:

جنگاوران

ویکی پدیا

میلیتاری پارسی

میلیتاری

راسخون

گردآوری و نویسنده:علی گوهر صمیمی

تمامی حقوق این مقاله برای نویسنده و اوج آرمی ودانشنامه دفاعی محفوظ می باشد.