دانشنامه دفاعی

گروه تخصصی دانشنامه دفاعی

دانشنامه دفاعی

گروه تخصصی دانشنامه دفاعی

دانشنامه دفاعی

۸۱ مطلب با موضوع «تاریخ» ثبت شده است

گردان حضرت یونس یکی از فعال ترین یگان های سپاه در دوران دفاع مقدس شناخته می شد که در زمینه عملیات های غواصی آموزش های لازم و مهارت های مورد نیاز جهت انجام عملیات دریایی را دریافت نموده بود.

به علت تعدد تصاویر را در انتهای مطلب قرار میدهیم. اگر روی لینک‌ها کلیک کنید تصاویر مزبور گشوده میشود.

این جنگ که در بین لبنانی ها به «نبرد تموز» شهرت یافته براساس یک «نقشه جامع» که توسط آمریکا، انگلیس، فرانسه، رژیم صهیونیستی، مصر، اردن، عربستان و احزاب شاخص طیف 14 مارس لبنان طراحی شده بود، به اجرا درآمد. در همان حال حزب الله که به فراست دریافته بود توطئه ای درکار است، برای «تست وضعیت» یک عملیات محدود را در مرز بین لبنان و فلسطین اشغالی ( در نزدیکی روستای لبنانی عیتا الشعب) به اجرا گذاشت.

نماهنگ: منطق امام

با توجه به پهنای باند اینترنت خود ، می توانید این فیلم را با کیفیت های مختلف زیر دریافت نمایید :

بحث هایی درباره تعداد نفرات ارتش ششم آلمان در حلقه محاصره

بحث هایی درباره تعداد نفرات ارتش ششم آلمان در حلقه محاصره

روسها توانستند ارتش ششم آلمان بزرگترین ارتش آلمان نازی را در استالنگراد محاصره کنند و آنها را شکست دهند و بعد از ان به سوی المان پیشروی کنند و المان نازی را شکست دهند.بعد از ان بحث های گسترده ای درباره تعداد نفرات ارش ششم آلمان در استالینگراد صورت گرفت،بنابر این برآن شدیم متنی را در این باره آماده کنیم.

شهر هویزه را به سهام خیام هم می شناسند، دختری که ۸ مهر ۵۹ با عراقی ها درگیر شد. سهام به عراقی هایی که موقع برداشتن آب مزاحمش شدند، گفت مگر شمر هستید که نمی گذارید آب برداریم؟ آن ها هم گلوله ای به پیشانیش زدند و شهیدش کردند. مردم خشمگین شدند، راه پیمایی کردند، به عراقی ها حمله کردند و شهر را آزاد کردند. هویزه از آن روز تا دی ماه ۵۹ آزاد بود و دی ماه دوباره اشغال شد.

خودش را با بغض اینطور معرفی می‌کند: «اصغر بالویی پدر شهید غواص حسینعلی بالویی». 29 سال انتظار کشیده تا بتواند دوباره آن نوجوان رعنایی را که روزی برای کربلای4 بدرقه اروندرود کرد، ببیند. حالا اما ناراحت نیست. در هر حالی یک جمله را دائم تکرار می‌کند: «به همه‌تان تبریک می‌گویم. تبریک! تبریک! ما امروز برای مبارک‌باد به دیدار پسرم آمدیم.». آنچنان با جدیت با پیکر شهیدش صحبت می‌کند و برایش ماوقع را شرح می‌دهد که انگار او را حی و حاضر مقابل خودش می‌بیند و احساس افتخار توأم با غمی بزرگ در چهره‌اش نشان از درد پدران چشم به راه دفاع مقدس را دارد.

بار اول به خاطر سن کم او را از جبهه برگرداندند/خودم او را به سپاه بردم

حسینعلی 13 ساله را به خاطر کم سن و سال بودن کسی به این راحتی جبهه راه نمی‌داد. اما پدر واسطه شد و از سپاه شهرستان خواست او را به خاطر علاقه‌اش به جبهه ببرند. اصغر بالویی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اولین اعزام فرزندش به جبهه می‌گوید: بار اول که پسرم جبهه رفت او را به خاطر سن کمش برگرداندند. 13 ساله بود. آن شب تا صبح نخوابید و ناراحت بود. من صبح او را بردم سپاه گفتم این بچه دارد از بین می رود چرا او را به جبهه نمی‌برید؟ همان روز با رفتنش موافقت کردند. چند ماه دوره آموزشی در پادگان داشت. بعد از دو ماه و خرده ای برای دیدنش رفتیم. دیدم فرمانده اش می‌گوید من به پسر شما آموزش نمی‌دهم بلکه این بچه دارد به من آموزش می‌دهد. او را کجا تربیت کردی؟ حسنیعلی چند ماه بعد دوره آموزش‌اش تمام شد و آمد و رفت کردستان. شش ماه آنجا بود. بعد رفت جنوب و دیگر بار آخر در عملیات کربلای4 بود که رفت و شهید شد. در 5 عملیات شرکت کرد و کربلای 4 آخرین آن بود.

عملیات رمضان در تایخ 23/4/1361، پس از عملیاتهای موفق و چشم گیر ثامن الائمه، طریق ، طریق القدس، فتح المبین و بیت المقدس انجام شد و قرین موفقیت نبود. از آنجا که چهار عملیات موفق مزبور توقع فرماندهان و مسئولان یگانهای سازمان رزم سپاه را به شدت افزایش داده بود، شکست و عقب نشینی در عملیات رمضان برای آنها تحمل ناپذیر بود. در واقع، عدم موفقیت در این عملیات، پرسشها و ابهامات بسیاری را در میان فرماندهان و نیروهای رزمنده پدید آورده بود که ادامهِ کار را با مشکل روبه رو می کرد.

برای حل این مشکل در روز یکشنبه 10 مرداد ماه سال 1361، فرماندهان عالی رتبهِ سپاه با حضور فرمانده کل سپاه دلایل و عوامل عدم موفقیت نیروها را در رسیدن به اهداف عملیات بررسی و سعی کردند با شناخت بیشتر از وضعیت جبهه، مجدداً نیروها را سازمان دهی و گزینهِ مناسبی را برای عملیات انتخاب کنند. این جلسه از ساعت 00:9 تا 00:15 طول کشید و تنها، چند دقیقه برای اقامهِ نماز ظهر و عصر تعطیل شد. مباحث مطرح شده در این جلسه به دو بخش تقسیم می شد: بخش نخست به گلایه های تلویحی و برادرانهِ فرمانده سپاه برای پایان دادن به برخی از تردیدها و اشکالهای مطرح شده در اذهان برخی از کادرهای عملیاتی سپاه که به دلیل عقب نشینی‌ها و سازمان دهی جدید لشکرها به وجود آمده بود و بخش دوم به بررسیهای فنی و نظامی به منظور اتخاذ تدابیر لازم برای تداوم عملیات اختصاص داشت. البته، باید یادآور شد که هر یک از فرماندهان تیپها و لشکرها پیشنهادهای خود را در این زمینه ارائه کردند.
در «فصلنامه نگین ایران» با نشر اسناد مربوط به جلسات فرماندهان سپاه سعی شد خوانندگان را با فضای بررسی مسائل و تصمیم گیری در مورد عملیات در طول جنگ بیشتر آشنا کند. در یکی از این جلسات که روزهای پایانی عملیات رمضان برگزار شد آمده:
در آغاز جلسه، برادر مصطفی ردانی پور، فرمانده قرارگاه فتح، آیاتی از ابتدای سوره محمد (ص) را همراه با ترجمه آنها قرائت کرد و سپس، برادر محسن رضایی سخنانی را به شرح زیر ایراد نمود:
«دیشب یکی از شبهای بسیار نگران کنندهِ عمرم بود. هنگامی که شرح غم انگیز اظهار عجز فرماندهان تیپ را شنیدم، احساس کردم که دوستان و همکارانم با مشکلاتی روبه رو شده اند که باید آنها را حل کرد. در واقع، این مسائل و مشکلات برای برداشتن قدمهای بلندتر بعدی، که مد نظر امام است و ایشان مرتب آنها را برای ما و مردم بیان می کنند، ابهاماتی را ایجاد می کند. دیشب، تصمیم گرفتم که در جلسهِ امروز، به برادران عزیزم عرض کنم که هر کسی نمی خواهد در سازمان رزم و جنگ بماند، خیلی خالصانه و صادقانه بگوید، سوگند یاد می کنم که در این زمینه، با هیچ کس صحبت نکنم و به برادران دیگر نیز تأکید می کنم که دربارهِ رفتن شما با هیچ کس صحبت نکنند.

هر کس کاری یا مشکلی دارد و نمی خواهد در لشکر و جبهه بماند، می تواند در سپاه شهرستانش به خدمت مشغول شود، تا دست کم چند نفری که باقی می مانند با هم قسم یاد کنند که تا پای مرگ با هم باشند. کاری نکنید که اعتبار خون شهیدان از بین برود، اگر این طور شد، هیچ فایده و ثوابی نخواهیم برد. هر کس می خواهد بماند و کار کند، باید جبهه (منطقهِ عملیاتی) خودش را مشخص کند و به کار ادامه بدهد، هر کس هم که نمی خواهد بماند، می تواند هم اکنون برود. ما کار را با سه نفر هم آ غاز می کنیم، بعد به خدمت امام می رویم و می گوییم آقا وضعیت ما بدین شکل است و شاید این کار ده ماه طول بکشد.

شش روز پس از قبول قطعنامه توسط ایران و در شرایطی که نیروهای عراقی با زیر پا گذاشتن توافقات 598، مجددا به خرمشهر حمله کرده و تا آستانه تصرف آن پیش رفته بودند، سازمان مجاهدین، عملیاتی با نام فروغ جاویدان را آغاز کرد.
رژیم عراق و قدرت‌های جهانی با دستگاههای تبلیغاتی گسترده ای که در اختیار داشتند به افکار عمومی جهان چنین وانمود می کردند که مردم ایران از جنگ خسته شده و طولانی شدن جنگ در ایران موجب رویارویی رژیم با «بحران مشروعیت» شده است. با شکل گیری و حمله منافقین به ایران، جهانیان در این اندیشه بودند که مردم از حمایت نظام دست کشیده و به منافقین ملحق خواهند شد و در نتیجه نظام ایران سرنگون خواهد شد.
اما با پخش خبر حمله منافقین در کشور وضعیت به گونه‌ای متفاوت از این تعابیر خود را نشان داد. بدین ترتیب که گروه‌های مختلف مردمی از سراسر ایران به سمت جبهه غرب سرازیر شده و نیروهای رجوی در حالی که هنوز به کرمانشاه نرسیده بودند، زمینگیر شده و تار و مار شدند. عملیات مرصاد روز 5/5/1367 با رمز «یا صاحب الزمان (عجل‌الله تعالی وجه الشریف) ادرکنی» برای مقابله با حرکت منافقین و باز پس‌گیری مناطق اشغال شده انجام گرفت.

باشگاه خبرنگاران جوان،"آنتونیو ریبریو" عکاس آژانس عکس "گاما" 6 سال پس از شکست سخت منافقین در عملیات مرصاد توانست به پادگان نظامی اشرف برود و از مانور نظامی نیروهای این سازمان با تجهیزات نظامی که صدام در اختیارشان قرار داده بود عکاسی کند؛ این عکس‌ها از معدود روایات مصور از داخل مقر منافقین به شمار می‌رود.

 
نیروهای سازمان مجاهدین در آن زمان در پادگان "اشرف" در ۸۰ کیلومتری مرزهای ایران در استان دیاله عراق مستقر بودند. این پادگان نظامی که در سال 1365 و پس از انتقال اعضای این سازمان به عراق تاسیس شد تا دو سال قبل که به طور کامل تخلیه شد به عنوان مقر اصلی نیروهای این سازمان به شمار می رفت. 
 تصاویر در ادامه مطلب

زمانی که جنگی نابرابر به ایران اسلامی تحمیل شد و رژیم بعث ناجوانمردانه به مرزهای کشورمان حمله کرد؛ دیگر پیر یا جوان، متاهل یا مجرد، زن یا مرد بودن ملاک برای رفتن به صحنه نبرد نبود. همه بسیج شده بودند تا از انقلاب و کشورشان دفاع کنند و نگذارند یک بیگانه بر آن‌ها تسلط یابد.

«فیروز احمدی» یکی از آن دلیر مردانی است که با وجود متاهل بودن، نانوایی را که تنها منبع درآمدش بود رها کرد و به میدان نبرد رفت. او نه برای درجه و مقام بلکه برای دفاع آمده بود در طول جنگ تحمیلی نیز رشادت‌های زیادی از خود به نمایش گذاشت و پس از اتمام جنگ به شغل پیشین خود بازگشت.

متن زیر حاصل گفتگویی صمیمانه با جانباز فیروز احمدی فرمانده دید‌بانان گردان بریر (ادوات) تیپ 10 حضرت سیدالشهدا (ع) و تیپ 110 خاتم (ص) است در خصوص گردان ادوات در دوران دفاع مقدس که در ادامه می‌خوانید:

نحوه ورودتان به جبهه چگونه بود؟

احمدی: 18 ساله بودم که بصورت بسیجی وارد جبهه شدم. در عملیات بازی‌دراز که با نام عملیات شهید رجایی و باهنر مشهور بود به عنوان نیروی پیاده به همراه نیروهای گردان 9 سپاه شرکت کردم. در آن منطقه با دیدبانی به نام شیخ محمود غفاری آشنا شدم که مسیر فعالیتم در جبهه را تغییر داد. ایشان یک روحانی بسیجی بود که در دید‌بانی با شجاعت، خود را به پشت مواضع دشمن می‌رساند و از آنجا  مختصات دشمن را به توپخانه می‌داد که در اکثر مواقع گلوله‌ها به اهداف می‌خوردند.

به‌خاطر علاقه‌ای که به ایشان پیدا کردم جذب دیدبانی شدم. سوالاتم در زمینه فعالیت‌های دیدبانی را از ایشان می‌پرسیدم و وی با حوصله برایم توضیح می‌داد. شب‌ها با دوربین دید در شب به اطراف نگاه می‌کردم. برای تمرین، هدفی را در نظر می‌گرفتم و مسافت آن را تخمین می‌زدم. با کمک ایشان اطلاعاتی از دیدبانی به دست آوردم و تمام موفقیت‌هایم را مدیون ایشان هستم. ایشان در عملیات بازی دراز در سال 1360 به درجه شهادت نائل آمد.

در اواخر سال 1360 به عضویت سپاه درآمدم و در دوره آموزشی سپاه شرکت کردم. آن موقع نیروهای تازه وارد در سپاه در پادگان امام حسین (ع) آموزش ورودی می‌دیدند. در آن دوره لازم بود که یک تخصص را انتخاب نمایم که من دیدبانی را انتخاب کردم که با اتمام دوره عمومی، دوره تخصصی آن را در پادگان امام حسین(ع) به‌مدت 10 روز گذراندم.

توپخانۀ سپاه در سال دوم جنگ به دنبال پیروزی‌های درخشان در عملیات‌های «فتح‌المبین» و «الی بیت‌المقدس» و به‌ دست‌آمدن حدود 200 قبضه توپ غنیمتی از دشمن بعثی، با تلاش افراد خلاق و دوراندیشی چون شهید «حسن تهرانی‌مقدم» و شهید «حسن شفیع‌زاده» بنیان‌گذاری شد. این یگان مراحل رشد و شکل‌گیری خود را در کنار توپخانۀ ارتش در عملیات‌های مشترک ارتش و سپاه، ازجمله رمضان،مسلم‌بن‌عقیل،محرم،والفجرهای مقدماتی، 1، 2، 3 و 4 طی و از عملیات خیبر تشکیل مرکز تطبیق آتش و هدایت آتش توپخانه را به‌طورمستقل تجربه کرد.

نقش ارتش در آموزش پاسداران سپاهی واحد توپخانه

تأسیس مرکز آموزش توپخانه در اصفهان و بهره‌گیری از برادران پاسداری که دورۀ عالی توپخانه را در دانشکدۀ توپخانه ارتش گذرانده بودند، سبب شد که در فاصلۀ حدود دو ساله‌ی بین عملیات خیبر تا والفجر8، کادرهای توپخانۀ سپاه در گروه‌های توپخانه و توپخانه‌های لشکری درحال تشکیل، آموزش‌های لازم را ببینند.

اینک به مناسبت سالروز شهادت شهید «حسن شفیع‌زاده» بخش‌هایی از زندگی نامه، ابتکارات و ویژگی‌های اخلاقی این فرمانده شهید را مرور می‌کنیم.

تولد و کودکی

حسن مرداد سال ۱۳۳۶ در شهرستان تبریز متولد شد. پدر مادر او از مقلدان امام (ره) بودند به همین واسطه حسن نیز با ایشان آشنا شد. سادگی، بی‌آلایشی و گذشت او در سنین کودکی زبان‌زد همه بود. در سن ۱۲ سالگی از نعمت پدر محروم شد. چون فرزند ارشد خانواده بود با آن روحیات و مردانگی‌اش عملاً غمخوار مادر فداکار و دلسوز خود شد. با جدیت تمام و احساس مسئولیت، بیشتر از گذشته هم درس می‌خواند و هم به مادرش در اداره امور منزل کمک می‌کرد و از مساعدت به خواهر و برادرانش نیز دریغ نداشت. ضمن اینکه به ورزش، خصوصاً وزنه‌برداری علاقمند بود، در دوران تحصیل، دانش‌آموزی باوقار، محجوب، مؤدب و کوشا بود و همواره سعی می‌کرد تکالیف دینی خود را انجام دهد.

حسن پس از اخذ دیپلم به سربازی رفت و هم‌زمان با اوج‌گیری حرکت توفنده انقلاب اسلامی در سایه رهنمودهای حضرت امام خمینی(ره) با روحانیون معظم در تبعید، همچون شهید «آیت‌الله مدنی» و شهید «آیت‌الله دستغیب » در تماس بود و در داخل پادگان، فعالیت‌های زیادی در راستای راهنمایی نظامیان و خنثی‌کردن تبلیغات حکومت نظامی انجام می‌داد و در همان حال به پخش پیام‌ها و اعلامیه‌های رهبر عظیم الشأن انقلاب در داخل و خارج پادگان نیز می‌پرداخت.

شاید تصویری که به عنوان معرف بنده وجود دارد نظر برخی را جلب کرده باشد. تصویر دو ابر مرد، شهیدان: شفیع‌زاده و تهرانی مقدم. بی هیچ سخن گزاف میروم سراغ شهید شفیع‌زاده. این دلاور، این بزرگ مرد همواره جایی مخصوص در قلب بنده ناچیز داشته است و عشق و علاقه خاصی به ایشان دارم.

سردار سرلشکر شهید حسن شفیع ‌زاده در 28 مرداد ماه 1336 در محله "لیل آباد" تبریز و در خانواده ای مذهبی به دنیا آمد. او اولین فرزند خانواده بود و پس از او برادرش حسین، خواهرش زهرا و برادرش محسن بودند. وی از همان کودکی در مجالس مذهبی از جمله برنامه ‌های سوگواری امام حسین(ع‌) حضور پیدا می کرد.
حسن شفیع زاده در سال 1342 وارد دبستان "شفق" شد. او در سال 1348 هنگامیکه 12 سال بیشتر نداشت پدر خود را از دست داد و سعی کرد جای خالی پدر را پر نماید و در اداره امور منزل به مادر یاری رساند. شفیع زاده در سال تحصیلی 1349-1348 وارد دبیرستان "امیر خیزی" شد و با وجود مصائب ناشی از فقدان پدر دیپلم خود را در خرداد ماه 1354 در رشته طبیعی اخذ کرد.
او در دوران دبیرستان در دو رشته وزنه برداری و هند بال جزو تیم دبیرستان بود و در مسابقات دبیرستان های تبریز شرکت می کرد.
حسن شفیع زاده، در 16 بهمن ماه 1355 پس از گذراندن دوره آموزش نظامی در پادگان "عجب شیر" برای خدمت سربازی به تبریز رفت.
شفیع زاده در بحبوحه انقلاب اسلامی در حال سپری کردن خدمت سربازی خود بود؛ او به دلیل ارتباط نزدیکی که با شهید آیت الله مدنی داشت، توانست پیام های امام خمینی(ره) را به پادگان های ارتش انتقال دهد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی در کسوت محافظین آیت الله مدنی قرار بگیرد.
در سال 1359، شفیع زاده به ارومیه رفت و به همراه شهید مهدی باکری در پاکسازی اشنویه و سایر شهرها شرکت کرد. او پس از آن همراه شهید باکری به جبهه جنوب و ایستگاه 7 آبادان رفت. ایشان با ژرف نگری ایده تشکیل یگان توپخانه سپاه را مطرح کرد و با گذشت زمان اندکی توانست نقش توپخانه را در رویارویی با دشمن بعثی، بالاخص در عملیات های "کربلای 4 و 5" و "والفجر 8" به ظهور برساند. با تلاش های بی وقفه شهید شفیع زاده یگان توپخانه سپاه از بعد عملیاتی و آکادمیک به تثبیت رسید و بعدها با تأسیس دانشکده توپخانه سپاه، نسلی برای سپاه پاسداران تربیت یافت.


شفیع زاده در سال 1360 ریاست ستاد تیپ کربلا در عملیات "طریق القدس" را بر عهده داشت. او علاوه بر این، معاونت تیپ المهدی در عملیات "فتح المبین"، فرماندهی توپخانه سپاه، هدایت آتش در عملیات های "بیت المقدس"، "رمضان"، "مسلم بن عقیل"، "والفجر مقدماتی"، "والفجر 4"، "والفجر 8"، "خیبر"، "بدر"، "کربلای 4، 5، 8 و10" را برعهده داشت تا اینکه در سال 1366، در عملیات "کربلای 10" در حالیکه فرمانده توپخانه سپاه و فرمانده توپخانه قرارگاه خاتم الأنبیا بود، بر اثر اصابت گلوله توپ به خودروی وی در منطقه عملیاتی ماووت عراق به فیض شهادت نائل شد.