دانشنامه دفاعی

گروه تخصصی دانشنامه دفاعی

دانشنامه دفاعی

گروه تخصصی دانشنامه دفاعی

دانشنامه دفاعی

۷۳ مطلب با موضوع «توپخانه» ثبت شده است

توپخانۀ سپاه در سال دوم جنگ به دنبال پیروزی‌های درخشان در عملیات‌های «فتح‌المبین» و «الی بیت‌المقدس» و به‌ دست‌آمدن حدود 200 قبضه توپ غنیمتی از دشمن بعثی، با تلاش افراد خلاق و دوراندیشی چون شهید «حسن تهرانی‌مقدم» و شهید «حسن شفیع‌زاده» بنیان‌گذاری شد. این یگان مراحل رشد و شکل‌گیری خود را در کنار توپخانۀ ارتش در عملیات‌های مشترک ارتش و سپاه، ازجمله رمضان،مسلم‌بن‌عقیل،محرم،والفجرهای مقدماتی، 1، 2، 3 و 4 طی و از عملیات خیبر تشکیل مرکز تطبیق آتش و هدایت آتش توپخانه را به‌طورمستقل تجربه کرد.

نقش ارتش در آموزش پاسداران سپاهی واحد توپخانه

تأسیس مرکز آموزش توپخانه در اصفهان و بهره‌گیری از برادران پاسداری که دورۀ عالی توپخانه را در دانشکدۀ توپخانه ارتش گذرانده بودند، سبب شد که در فاصلۀ حدود دو ساله‌ی بین عملیات خیبر تا والفجر8، کادرهای توپخانۀ سپاه در گروه‌های توپخانه و توپخانه‌های لشکری درحال تشکیل، آموزش‌های لازم را ببینند.

اینک به مناسبت سالروز شهادت شهید «حسن شفیع‌زاده» بخش‌هایی از زندگی نامه، ابتکارات و ویژگی‌های اخلاقی این فرمانده شهید را مرور می‌کنیم.

تولد و کودکی

حسن مرداد سال ۱۳۳۶ در شهرستان تبریز متولد شد. پدر مادر او از مقلدان امام (ره) بودند به همین واسطه حسن نیز با ایشان آشنا شد. سادگی، بی‌آلایشی و گذشت او در سنین کودکی زبان‌زد همه بود. در سن ۱۲ سالگی از نعمت پدر محروم شد. چون فرزند ارشد خانواده بود با آن روحیات و مردانگی‌اش عملاً غمخوار مادر فداکار و دلسوز خود شد. با جدیت تمام و احساس مسئولیت، بیشتر از گذشته هم درس می‌خواند و هم به مادرش در اداره امور منزل کمک می‌کرد و از مساعدت به خواهر و برادرانش نیز دریغ نداشت. ضمن اینکه به ورزش، خصوصاً وزنه‌برداری علاقمند بود، در دوران تحصیل، دانش‌آموزی باوقار، محجوب، مؤدب و کوشا بود و همواره سعی می‌کرد تکالیف دینی خود را انجام دهد.

حسن پس از اخذ دیپلم به سربازی رفت و هم‌زمان با اوج‌گیری حرکت توفنده انقلاب اسلامی در سایه رهنمودهای حضرت امام خمینی(ره) با روحانیون معظم در تبعید، همچون شهید «آیت‌الله مدنی» و شهید «آیت‌الله دستغیب » در تماس بود و در داخل پادگان، فعالیت‌های زیادی در راستای راهنمایی نظامیان و خنثی‌کردن تبلیغات حکومت نظامی انجام می‌داد و در همان حال به پخش پیام‌ها و اعلامیه‌های رهبر عظیم الشأن انقلاب در داخل و خارج پادگان نیز می‌پرداخت.

دو سه روز قبل از عملیات «مرصاد» و یا چهار، پنج روز قبل از آن، دشمن (عراقى‌ها) سوء استفاده کرد وقتى که قطعنامه پذیرفته شد. کدام قطعنامه؟ قطعنامه 598 شوراى امنیت تازه داشت جمهورى اسلامى قطعنامه را مى‌پذیرفت که عراقیها سوء استفاده کردند. فکر کردند جنگ تمام شد و ما هیچ آمادگى نداریم، آمدند از 14 محور در غرب کشور، هجوم آوردند. آنهایى که با جغرافیاى منطقه آشنا هستند، از آن بالا گرفته تنگه با وسیى، تنگه هوران، تنگه ترشابه، بعد هم پاسگاه هدایت، پاسگاه خسروى، تنگاب نو، تنگاب کهنه، نفت‌شهر، سومار، سرنى تا مهران حدود 14 محور، دشمن آمد داخل، رزمندگان ما را دور زد. ما تا آن روز، 40 تا 50 هزار اسیر از آنها داشتیم و آنها اسیر از ما کمتر داشتند. این علمیات، خیلى وحشتناک بود! دلهایمان را غم فراگرفت تا آنجا که امام فرموده بود: «دیگر نجنگید». من توى خانه بودم; یک دفعه ساعت 30/8 شب از ستاد کل (که من الان در آنجا کار مى‌کنم که در آن موقع معاون عملیاتش یکى از برادران سپاه بود.) به من زنگ زد و گفت: فلان کس! دشمن از سرپل ذهاب، گردنه پاتاق با سرعت‌به جلو مى‌آید. همین جورى سرش را انداخته پائین مى‌آید. من گفتم: کدام دشمن؟! اگر تنها از یک محور سرش انداخته، پس چه جور دشمن است؟! گفت: نمى‌دانیم گفت: همین طور آمده الان به کرند هم رسید و کرند را هم گرفتند. چون بعد از پاتاق، مى‌شود کرند، بعد از کرند، مى‌شود  اسلام‌آباد غرب و سپس نیز مى‌آید به کرمانشاه. گفت: همین جور دارد جلو مى‌آید. گفتم: این چه جور دشمنى است؟ گفت: ما هیچى نمى‌دانیم. گفتم: حالا از ما چه مى‌خواهید؟ گفتند: شما بیائید بروید منطقه. خلاصه گفتم: اول یک حکمى بنویسد که من رفتم آنجا، نگویند تو چه کاره‌اى؟ درست است نماینده حضرت امام هستم ولى نمایندگى حضرت امام از نظر فرماندهى، نقشى ندارد. او گفت: هر حکمى میخواهى، بگو ما مى‌نویسیم. ما هر چه فکر کردیم، دیدیم مغزمان کار نمى‌کند. حواسمان پرت شد که این دشمن، چه کسى است. آخر گفتم: فقط به هواپیما بگویید که ساعت 30/10 آماده بشود ما با هواپیما برویم به کرمانشاه. هواپیما آماده کردند. ساعت 30/10 رفتیم کرمانشاه. رسیدیم کرمانشاه، دیدیم اصلا یک محشرى است. مردم ریختند بیرون شهر از شدت وحشت. این جاده بین کرمانشاه بیستون تقریبا حالت‌بلوارى دارد. تمام پر آدم، یعنى اصلا هیچ کس نمى‌تواند حرکت کند. طاق بستان محل قرارگاه بود.

این نام برگرفته از کلمات Sense And Destroy ARMor ، یک مهمات درونی هوشمند توپخانه است که برای حمله دقیق به هویتسرهای خودکششی، نفربرهای زرهی و سایر خودروهای زرهی سبک طراحی شده است.
مقدمه
ایده ساخت پرتابه ای که زره را حس کرده و منهدم می کند(SADARM) در اوایل دهه ۱۹۷۰ شکل گرفت. در این ایده ۳ مهمات درونی SADARM همراه یک فیوز زمانی استاندارد ، که مهمات درونی را روی تجمع اهداف زرهی رها می کند، درون یک پرتابه حمل کننده( ام-۵۰۹ با کالیبر ۸ اینچی) قرار می گیرند. سپس یک چتر مخصوص باز شده، سرعت فرود را کنترل می کند و موجب چرخش آن می شود. مهمات درونی استوانه ای در زاویه ای مشخص نسبت به افق معلق شده و سرجنگی و حسگر خودکنترل رو به پایین قرار می گیرند. این مسئله همراه با فرود و چرخش همزمان باعث می شود حسگر، سطح زمین را در قالب یک الگوی مارپیچی پویش کند. اگر هدفی درون این مارپیچ مهلک گیر بیافتد، حسگر یک جریان الکترونیکی را ارسال می کند که باعث انفجار ماده انفجاری شده، دنباله ای فلز را با سرعت بسیار زیاد به طرف مرکز هدف پیش می راند. این سرجنگی ترکشی خودشکل یافته اثربخشی فوق العاده ای علیه خودروهای زرهی دارد.
سامانه
این سامانه مشتمل بر حسگر دوحالتی موج میلی متری و مادون قرمز ، نفوذگر شکلی یافته انفجاری، چتر کنترل کننده کاهش سرعت، چرخش و سرعت فرود، فیوز، مکانیسم ایمنی و تسلیح و سخت افزار حمل کننده است. هر پرتابه ۱۵۵ میلی متری دو مهمات درونی ۵/۸ اینچی SADARM را حمل می کند.
این گلوله با تضعیف آتش متقابل توپ خودکششی دشمن کمک زیادی به محافظت تمام عیار نیروهای خودی می کند. زیرا تضعیف و سرکوب هویتسرهای خودکششی دشمن به این معنی است که نیروهای خودی بهتر می توانند در جهت دلخواه خود حرکت کرده، بر مانور تسلط داشته باشند. ایکس.ام-۸۹۸ پرتابه پایه توسعه ای است و ایکس.ام-۴۸۳ اِی-۱ از یک موتور راکت برای افزایش برد موثر و گزینه هایی برای افزایش دقت اصابت برخوردار می باشد.

مکانیسم عمل
پرتابه SADARM برای حمله و انهدام خودروهای زرهی سبک طراحی شده، از گلوله هویتسر ۱۵۵ میلی متری رها می شود. هر گلوله هویتسر دو مهمات درونی از این نوع را رها می کند که پس از آزاد شدن به کمک یک مکانیسم چتری روی نقطه هدف فرود می آیند. این پرتابه در فاصله از پیش تعیین شده ای از زمین چتر خود را رها کرده، از یک مکانیسم دیگر جهت پایداری و چرخش بهره می گیرد. وقتی SADARM می اُفتد و می چرخد، زمین را به وسیله یک حسگر موج میلی متری و یک آرایه حسگر مادون قرمز جستجو می کند. این مهات با استفاده از دو حسگر و منطق تشخیص خود می تواند اهداف اخلالگر را در طیفی از شرایط محیطی تشخیص دهد. اگر حسگر هدفی را تشخیص دهد، SADARM یک نفوذگر شکل یافته انفجاری(EFP) را به سمت هدف پرتاب می کند؛ اما چنانچه هیچ هدفی تشخیص داده نشود، این مهمات بصورت خودتخریب عمل کرده، منفجر می شود تا مهمات عمل نکرده ای ، که می تواند بعدها برای غیرنظامیان خطرآفرین باشد، در عرصه نبرد باقی نماند.


لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید

LAROM نام یکی از راکت انداز های پیشرفته و مدرن کشور رومانیا است که وزنی در حدود 13.7تن دارد . حدود 24 دستگاه از این راکت هم اکنون در اختیار نیروی زمین رومانیا است . این راکت انداز به کالیبر 160 mm تجهیز هست که می تونه راکت هایی با برد 20- 45 کیلومتر رو پرتاب کنه که البته این کالیبر سلاح اصلی این راکت انداز است . در حقیقت این راکت انداز قادر هست که به کالیبر های 122mmنیز تجهیز شود .

M270 یک راکت انداز پیشرفته ایالات متحده آمریکا است که در سال 1977 طراحی و در سال 1983 رسما به نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا وارد شد . این راکت انداز قدرتمند به 12 نمونه مختلف تقسیممی شود که هر کدام از آنها ویزگی های منحصر به فردی رو در بر می گیرند . یکی از ویژگی های برجسته این راکت انداز در این است که این ماشین قدرتمند قادر است راکت هایی به وزن 300 kg و با برد 70 کیلومتر را پرتاب کند . قابل ذکر است این راکت انداز می تواند راکت هایی با برد 70 تا 30 را حمل کند . این راکت انداز هم اکنون در اختیار 16 کشور هست . این راکت انداز به وسیله شرکت های Lockheed Martin, Diehl BGT Defence ساخته شده است .

خیلی کوتاه در مورد یک راکت‌انداز خیلی سبک [راکت‌انداز BM-14]

این راکت‌انداز به منزله یک توپخانه سبک و کششی بوده که قابلیت جابجایی ساده‌ای دارد. کافیست که یک خودروی 3/4 تن داشته باشید تا بتوانید یک راکت‌انداز خودکشش 107 میلیمتری با توان لود بالا بسازید. راکت انداز BM-14 یا RPU-14 در خلال چند جنگ مورد استفاده قرار گرفت که طولانی مدت‌ترین جنگ، دوره هشت ساله دفاع مقدس بود. راکت‌انداز RPU-14 در اصل دارای 16 تیوب پرتاب راکت 107 میلیمتری است امروزه این راکت انداز اغلب به صورت 12 تیوب تولید می‌شود. تولید این راکت‌انداز در کشورمان توسط وزارت دفاع و صنایع جهاد خودکفایی صورت می‌گیرد و نسبت به نمونه‌های اصلی دارای مزایای نسبی می‌باشد.


این توپ توسط شرکت جنگ افزارسازی Denel (آفریقای جنوبی) طراحی و ساخته شده است . نخستین نمونه این سامانه در سال 2002 رونمائی شد. این سامانه ساخت آفریقای جنوبی مشابه سامانه توپخانه کامیون پایه Caesar فرانسوی است که برای رفع نیازهای ارتش هند طراحی و ساخته شده است. بهینه سازیهای این توپ به پایان رسیده اما فروش آن هنوز به تائید نرسیده است.

شاید تا کنون با واژه موشک و راکت انداز روبرو شدید و شاید این سوال هم در ذهنتون نقش بسته که این موشک ها چگونه کار می کنند ،در این پست قصد داریم تا با نحوه کار موشک و راکت اندازه ها و انواع راکت اندازها و موشک اندازها آشنا شوید!اما در ادامه مقاله نیز به بررسی مطرح ترین موشک های نظامی از تاماهاک و  جاولین بگیر تا موشک قدرمتند R-77 AMRAAMski پرداخته ایم.

در قسمت دوم نیز روال عادی ،یعنی معرفی مطرح ترین موشک هاینظامی جهان می پردازم که در اولین فرصت منتشر می شود.

به نام خداوند رحمان