موشک هوا به هوای میان برد اسکای فلش

توسعه
پروژه توسعه اسکای فلش در سال ۱۹۷۳ با نام Xj 521 آغاز شد و طرح اولیه آن بر اساس مدل ای.آی.ام=۷ ایی-۲ اسپارو طراحی گردید که در آن جستجوگر راداری نیمه فعال، فیوز ، اتوپایلوت و منبع تغذیه از طراحی جدید برخوردار شدند. طراحی دوباره این چهار جزء با هدف حصول اطمینان از وجوه اشتراک با هوپیمای فانتوم نیروی هوایی انگلستان صورت گرفت به طوری که امکان استفاده از ای.آی.ام-۷ ایی اسپارو و اسکای فلش بجای یکدیگر میسر شود و نیازی به اعمال تغییرات گسترده در هواپیما نباشد. آزمایشهای پروازی موشک جدید طی سالهای ۱۹۷۸-۱۹۷۶ در ایالات متحده آمریکا انجام شد و اولین موشکهای تولیدی در سال ۱۹۷۸ تحویل داده شدند. هدف این پروژه ارائه یک جستجوگر راداری نیمه فعال تک پالسی CW برای رسیدن به عملکرد بهتر علیه هواپیمای هدفی که در ارتفاع پایین پرواز می کند بود که محقق شد و به این ترتیب اسکای فلش به عنوان اولین سامانه تک پالس موشک هوا به هوای انگلستان وارد عرصه خدمت شد. در همین زمان فرصت برای بهبود قابلیت مقابله با اخلالگرهای الکترونیک و تمایز بین چندین هدف مغتنم شمرده شد. از سال ۱۹۸۵ به بعد چندین مورد بهسازی در سامانه موشکی اسکای فلش مشتمل بر کاربرد بالهای نازک تر، بدنه استوانه ای اصلاح شده، موتور راکت جدید و چندین مجموعه الکترونیک بهینه صورت گرفت.

اسکای فلش در سال ۱۹۷۸ به سوئد فروخته شد و سوئدی ها آن را آر.بی-۷۱ نامیدند که در چارچوب این معامله دو طرف توسعه هر چه بیشتر اسکای فلش را نیز مورد بحث و تبادل نظر قرار دادند. در اواخر دهه ۱۹۸۰ پروژه امکان سنجی توسعه یک مدل از موشک با رادار فعال موسوم به اسکای فلش-۹۰ یا آر.بی-۷۱ اِی یا یک نمونه دوربرد با موتور رمجِت موسوم به آر.بی-۷۳ جهت استفاده در جنگنده جِی.ای.اس-۳۹ گریپن انجام شد. هوافضای انگلستان ( که بعدها ماترا بی.ای.ایی داینامیکس خوانده شد و هم اکنون ام.بی.دی.ای میسایل سیستمز نامیده می شود.) موافقت نامه ای را در سال ۱۹۸۸ با شرکت تامسون- سی.اس.اف ( تِیلز فعلی) برای تامین مشترک منابع مالی پروژه توسعه موشک اسکای فلش فعال جهت عرضه یک گزینه ارزان تر برای موشک ای.آی.ام-۱۲۰ آمرام امضاء کرد که در آن تامسون- سی.اس.اف می بایست جستجوگر راداری فعال را ارائه می کرد. در راستای این برنامه اولین جستجوگر راداری فعال آزمایشهای حمل و نقل هوایی را در سال ۱۹۹۱ پشت سر گذاشت. گزارشها حکایت از آن داشتند که پروژه اسکای فلش توسعه یک سرجنگی جدید انفجاری- ترکشی را در بر می گرفت که باید شرکت ال.اف.کِی( الآن بخشی از ایی.ای.دی.اس است) می ساخت.

طرح شماتیک موشک اسکای فلش

پروژه اسکای فلش فعال در سال ۱۹۹۲ لغو شد. در پی آن هوافضای انگلستان ( بی.ای.ایی سیستمز فعلی) و سآب میسایلز( سآب بوفورس داینامیکس فعلی) از راه اندازی پروژه مطالعاتی مشترکی برای بررسی یک نمونه بدون بال اسکای فلش موسوم به اس-۲۲۵ ایکس خبر دادند که جی.ایی.سی- مارکونی داینامیکس و آلنیا( این دو در حال حاضر ادغام شده، آلنیا مارکونی سیستمز خوانده می شوند که بخشی از ام.بی.دی.ای است) و تامسون- سی.اس.اف در سال ۱۹۹۳ به آن پیوستند. در سال ۱۹۹۴ پیشنهاد دیگری موسوم به اس-۲۲۵ ایکس.آر برای پروژه موشک هوا به هوا با موتور رَمجِت ارائه شد اما خیلی زود جای خود را به پروژه اروپایی Meteor داد. اسکای فلش مجوز حمل روی هواپیمای فانتوم اف-۴ ، تورنادو اف.ام.کی-۲ و اف.ام.کی-۳ ، جنگنده اف-۱۶ فالکون و جِی.اِی-۳۷ ویگن را دریافت کرد.

سامانه
موشک اسکای فلش تقریبا” درست شبیه ای.آی.ام-۷ اسپارو است به طوری که مدلهای اولیه آن از همان اجزای بدنه استفاده می کردند. این موشک چهار بال مثلثی شکل متحرک در وسط و چهار بالک مثلثی ثابت هم راستا در عقب داشته، از طول ۳/۶۶متر، طول بالها ۱/۰۲ متر، سرجنگی ۳۰ کیلوگرمی میله پیوسته و وزن کل ۱۹۵ کیلوگرم در هنگام پرتاب برخوردار است.

جستجوگر راداری تک پالس نیمه فعال معکوس باند جِی اسکای فلش یک آنتن ردگیر زاویه با اثربخشی بالا دارد که در سمت و ارتفاع حرکت کرده، همراه با گیرنده جلویی، هدف مشخص شده را به کمک تشعشع الکترومغناطیس بازتابیده شده از رادار روشن کننده CW هواپیمای حامل ردگیری می کند. جستجوگر از طریق یک آنتن مرجع عقبی ، تشعشع حاصل از رادار روشن کننده را دریافت می کند و آن را به عنوان مرجع و قیاس با بازتابش های هدفی که با داپلر منحرف شده اند بکار می گیرد. انحراف داپلری برای تمایز خود هدف از پس زمینه و بازشناسی گروهی از اهداف مورد استفاده قرار می گیرد. همه این موارد عملکرد شیرجه ای خوبی علیه هواپیمای هدفی که به سرعت در ارتفاع پایین و بر فراز شلوغی روی خشکی یا آب پرواز می کند بوجود می آورند.

جستجوگر از قابلیت مقابله با اخلالگرهای الکترونیک و آشیانه یابی روی اختلال نیز برخوردار است. فیوز مجاورتی رادار فعال بطور خاص برای انطباق و سازگاری با عملکرد بهینه موشک در سطح پایین توسعه یافت. این فیوز با ویژگیهای سرجنگی سازگاری داشته، برای تشخیص هدف و انهدام سرجنگی فقط در صورتی که هدف در محدوده مکانی تعیین شده از موشک قرار گیرد طراحی شده است؛ خارج از این محدوده فیوز فاقد حساسیت لازم است که در نتیجه امکان عملیات در نزدیکی سطح آب یا خشکی فراهم می شود. ممکن است اسکای فلش به صورت نیمه پنهان در بدنه حمل شده، با فشار پرتاب شود- آن گونه که در فانتوم یا نورنادو اتفاق می افتد- یا اینکه با استفاده از پرتاب ریلی روی پایلون سوار شود- همانند هواپیمای ویگن. حداکثر سرعت این مشوک ۴ ماخ بوده ، می تواند با حداکثر ۳۰g در ارتفاع پایین مانوردهی نماید. حداکثر برد اسکای فلش علیه اهداف نزدیک شونده ۴۰ کیلومتر است.
وضعیت عملیاتی
اسکای فلش در سال ۱۹۷۸ وارد عرصه خدمت به نیروی هوایی انگلستان شد و نیروی هوایی سوئد نیز آن را در سال ۱۹۸۱ به خدمت گرفت. تولید این موشک ادامه یافت و کشورهای عربستان سعودی و عمان هم آن را سفارش دادند. اسکای فلش فعال پروژه ای بود که منابع مالی آن را بخش صنعت تامین کرد و به رغم آنکه نمونه اولیه جستجوگرهای راداری فعال در سال ۱۹۹۰ تحویل داده شدند و آزمایشهای حمل آن روی موشک در سال ۱۹۹۱ انجام شد ، پروژه متوقف گردید. در سال ۱۹۹۷ پروژه ای برای تجهیز یک موتور جدید به اسکای فلش جهت افزایش عمر مفید این موشکها راه اندازی شد.
طول: ۳/۶۶ متر
طول بالها: ۱/۰۲ متر
قطر بدنه: ۲۰۳ میلی متر
وزن پرتاب: ۱۹۵ کیلوگرم
سر جنگی: میله پیوسته بسیار انفجاری به وزن ۳۰ کیلوگرم
فیوز: راداری فعال
هدایت: راداری نیمه فعال
پیشرانش: سوخت جامد
برد: ۴۰ کیلومتر
پیمانکاران: شرکت ام.بی.دی.ای میسایل سیستمز (ام.بی.دی.ای انگلستان)، استیوِنِیج( پیمانکار اصلی) ؛ شرکت ام.بی.دی.ای ( آلنیا مارکونی سیستمز سابق) استَن مور ( پیمانکار جستجوگر راداری) پیمانکاران: شرکت ام.بی.دی.ای میسایل سیستمز (ام.بی.دی.ای انگلستان)، استیوِنِیج (پیمانکار اصلی) ؛ شرکت ام.بی.دی.ای ( آلنیا مارکونی سیستمز سابق) استَن مور ( پیمانکار جستجوگر راداری)