مقدمه
موشک اسپایک ( به انگلیسی =spike missile ) نسل چهارم از موشکهای شلیک کن-فراموش کن ضد تانک است. اسپایک دارای یک جستجوگر فعال مادون قرمز است که پس از قفل شدن موشک بر روی هدف می تواند موشک را تا رسیدن به هدف هدایت کند.
اما این مسئله تنها مزیت اسپایک نیست. نمونه های گوناگون این موشک ،با بردهای مختلف، دارای خاصیت "شلیک کن، جستجو کن، هدف را عوض کن" می باشند. موشک اسپایک با استفاده از فیبر نوری به سکوی پرتاب متصل است و خدمه آن می توانند پس از شلیک موشک مسیر آن را تغییر داده و به سوی یک هدف جدید نشانه گیری کنند. همین خاصیت اجازه می دهد تا خدمه موشک آن را به صورت حدسی شلیک کنند تا فرصت یافتن هدف مناسب را بیابند. این هدف ممکن است که پشت خاکریز، موانع و ساختمانها قرارگرفته باشد. اسپایک شلیک نرمی دارد و مناسب برای جنگ شهری می باشد. موتور آن پس از پرتاب موشک روشن می شود و می توان آن را از فضاهای محدود ،مانند داخل اتاقها ، شلیک کرد.
اسپایک از خرج دوگانه استفاده می کند. خرج اول برای منهدم کردن زره های غیرفعال انفجاری و خرج دوم برای نفوذ در زره اصلی تانک استفاده می شود. امروزه، موشکهایی مانند اسپایک در ارتشهای مدرن جایگزین موشکهای نسل دوم مانند میلان و دراگون می شوند.
سکوی آتش موشک اسپایک از سکوی پرتاب، سه پایه، سیستم هدایت و آتش و خود موشک تشکیل شده است. اگرچه، نمونه های برد بلند اسپایک وزنی در حدود 26 کیلوگرم دارند اما می توان این موشک را به راحتی توسط پیاده نظام بکارگرفت. به علاوه، می توان موشک اسپایک را بر روی انواع خودروهای رزمی،زرهپوشها و هلیکوپترها نصب کرد.
بازاریابی
شرکت اسرائیلی رافائل برای تسهیل فروش خود در اروپا به همراه شرکتهای اروپایی ،مانند راین متال آلمان، شرکت یوراسپایک را تشکیل داده است. موشکهای تولیدشده در اروپا با نمونه های ساخت اسرائیل اندکی تفاوت دارند.
انواع
اس.آر: موشک با برد کوتاه. حداقل برد این نمونه اسپایک 200متر بوده و برد حداکثر آن 800 متر می باشد. نمونه کوتاه برد اسپایک برای استفاده پیاده نظام ساخته شده است.
ام.آر: نمونه برد متوسط اسپایک 14 کیلوگرم وزن داشته و حداکثر برد آن به 2500 متر می رسد. این نمونه برای استفاده پیاده نظام و نیروهای مخصوص ساخته شده است.
ال.آر: نمونه برد بلند اسپایک می تواند اهدافش را در فاصله 4000 متری منهدم کند. این نمونه برای پیاده نظام و خودروهای رزمی سبک مناسب می باشد. قدرت نفوذ آن در زره بیش از 700 میلیمتر گزارش شده است.
ئی.آر: برد خیلی بلند. برد این نمونه از اسپایک به 8000 متر بالغ می شود. اسپایک ئی.آر برای نصب بر روی خودروها و زرهپوشها مناسب است. نیروی دریایی فنلاند این نمونه را به عنوان موشک ضدکشتی ساحل به دریا بکار می برد. اسپایک ئی.آر را می توان از هواگردها هم شلیک کرد. وزن آن به 34 کیلوگرم می رسد و می تواند در زرهی به قطر 1000 میلیمتر نفوذ کند.
ان لوس: گفته می شود که برد ان لوس اسپایک تا 25 کیلومتر می رسد. وزن آن 70 کیلوگرم بوده و برای حمل و شلیک توسط هلیکوپترهای مناسب می باشد.
مینی: رافائل اداعا می کند که مینی اسپایک با وزن و قیمت یک سوم ال.آر اسپایک بردی برابر با 1300 متر دارد.
خریداران
اسپانیا، اسلوونی،ایتالیا، اسرائیل، اکوادر،آلمان، آذربایجان، پرو،رومانی، سنگاپور، شیلی، فنلاند، کره جنوبی،کلمبیا، کرواسی، لهستان، لاتوی، هلند
درحال بررسی
ایالات متحده آمریکا،بریتانیا، تایلند، ترکیه، چک، فرانسه، هندوستان
تاریخچه عملیاتی
موشک اسپایک تا کنون در جنگهای لبنان، افغانستان، غزه بکارگرفته شده است.
اسپایک |
مشخصات |
سال طراحی |
1987 |
سال به خدمت گرفته شدن |
1997 |
وزن موشک |
34کیلوگرم(نمونه ئی.آر) 14 کیلوگرم(نمونه ال.آر و ام.آر) |
وزن سکوی پرتاب |
55 کیلوگرم(نمونه ئی.آر) (نمونه ال.آر و ام.آر) |
وزن سه پایه |
2.8 کیلوگرم |
باتری و دوربین حرارتی |
5 کیلوگرم |
طول |
1670 میلیمتر |
قطر |
170میلیمتر |
نرخ آتش |
آماده برای شلیک 30 ثانیه بارگذاری مجدد 15 ثانیه |
برد |
800 متر تا 2.5 کیلومتر |
پیشرانه |
راکت با سوخت جامد |
هدایت |
جستجوگر مادون قرمز، الکترواپتیک |
برگرفته از: میلیتاری (عادل)