بمبی که جهان را لرزاند+ تصاویر

در بحبوحه تنش های منطقه ای و بین المللی، کره شمالی اعلام کرد که با موفقیت بمب هیدروژنی خود را آزمایش کرده است و بر این اساس، منابع محلی و بین المللی نیز از ثبت یک زلزله به قدرت 5.1 ریشتر در شمال شرق این کشور خبر می دهند که احتمالا محل انفجار زیر زمینی این بمب است.

بمب هیدروژنی: سوپر بمب اتمی

معمولا با شنیدن اسم بمب هیدروژنی یکی از اولین سوالاتی که به ذهن افراد خطور می کند این مسئله است که این بمب با بمب اتم چه تفاوت هایی دارد؟ برای پاسخ به این سوال بهتر است تا به دهه 1950 میلادی برویم. در این زمان، جنگ سرد در حال اوجگیری بین آمریکا و شوروی سابق بود و هر دو طرف نیز به بمب اتمی دست پیدا کرده بودند. با شدت گرفتن مسابقه تسلیحاتی بین دو طرف، کارشناسان و طراحان در دو سوی پرده آهنی به فکر طراحی و تولید بمب های نیرومندتر افتادند.

 در آمریکا "ادوارد تلر" فیزیک دان متولد مجارستان بود که در ابتدا نظریه بمب هیدروژنی را مطرح کرده و در این راه درگیری شدیدی را نیز با "رابرت اوپنهایمر" پدر بمب اتمی آمریکا داشت. با کنار رفتن اوپنهایمر، تلر برنامه اتمی آمریکا را پیش برده و بمب هیدروژنی آمریکا را طراحی کرد. در ابتدا پروژه بمب هیدروژنی بین دانشمندان آمریکایی، به اسم "سوپر" شناخته می شد.

ادوارد تلر

اما آنچه که در بمب هیدروژنی رخ می دهد پدیده همجوشی یا گداخت هسته ای است. این واکنش دقیقا بر عکس "شکافت هسته ای" است که در بمب های اتمی رخ می دهد. در بمب اتمی یک هسته سنگین تر از به نوعی از هم جدا شده و این عمل انفجار هسته ای را رخ می دهد اما در بمب هیدروژنی، دو هسته به هم پیوسته و هسته ای سنگین تر را تشکیل می دهند.

حال برای به هم رساندن این عناصر به همدیگر، باید نیرو و حرارت زیادی را تولید کرد که این مهم با انفجاری اتمی ممکن است. بمب هیدروژنی شامل یک بمب اتمی به عنوان یک چاشنی برای شروع واکنش و ماده دوتریوم و تریتیوم است. با انفجار بمب اتم و ایجاد فشار و حرارت مورد نظر، دو ماده مورد اشاره، با هم ترکیب شده و ایزوتوپ هیدروژن را تشکیل می دهند. این پروسه انفجار هیدروژنی مورد نظر را ایجاد می کند. در حقیقت این پروسه بر روی خورشید نیز انجام می شود.

از Ivy Mike تا Tsar Bomba

اولین تست موفق بمب هیدروژنی توسط آمریکا در اقیانوس آرام به تاریخ اول نوامبر 1952 انجام شد. ابر قارچی حاصل از انفجار این بمب تا ارتفاع 37 کیلومتری بالا رفت. انرژی حاصل از این انفجار مشابه انهدام همزمان 10.4 مگاتن تی ان تی بود. آمریکایی ها این بمب را Ivy Mike نامگذاری کردند. در ادامه شوروی سابق نیز با استفاده از طراحانی مثل آندره ساخاروف، برنامه خود برای ساخت بمب هیدروژنی را پیش برد.

انفجار بمب Ivy Mike

شوروی سابق در 22 نوامبر 1955 بمب RDS-37 را به عنوان اولین سلاح هیدروژنی خود با موفقیت آزمایش کردند. این بمب نیز که از طراحی دو مرحله ای برخوردار بود به شکل مشخصی از بمب هیدروژنی آمریکا ضعیف تر بود. روسها انفجارهای زیادی را ترتیب دادند و در نهایت با استفاده از یک طراحی سه مرحله ای قوی ترین انفجار ایجاد شده به وسیله انسان در تاریخ را انجام دادند.

آندره ساخاروف

بمب Tsar Bomba به قدرت « 50 مگا تن» در 30 اکتبر 1961 میلادی آزمایش شده و تا به امروز به عنوان قوی ترین بمب آزمایش شده در تاریخ شناخته می شود. طراحی سه مرحله ای این بمب بر این اساس بود که مرحله اول یک انفجار اتمی، مرحله دوم مواد ایجاد کننده انفجار هیدروژنی و مرحله سوم نیز حجم بیشتری از مواد برای ایجاد یک انفجار بسیار بزرگتر هیدروژنی ساخت شده بود.

انفجار Tsar Bomba

برای مقایسه بهتر است بدانیم که نیرومند ترین بمب تست شده توسط آمریکا Castle Bravo نام داشت که به تاریخ 1 مارس 1954 آزمایش شده و قدرتی در حدود « 15 مگا تن» داشت.

دیگران به دنبال بمب هیدروژنی

به دنبال این دو ابرقدرت، در سالهای بعد کشورهای دیگری نیز بمب های اتمی و البته هیدروژنی خود را تست کردند. انگلستان، چین، فرانسه و هندوستان از جمله این کشورها هستند که در چند دهه اخیر آزمایش های مربوط به بمب هیدروژنی را نیز انجام دادند.

برخی گزارش ها حکایت از این دارد که رژیم اشغالگر قدس در کنار انواع سلاح های میکروبی، شیمیایی و اتمی خود، دارای بمب هیدروژنی نیز هست که این ادعا تا به امروز به صورت رسمی تایید نشده است اما با توجه به خصوصیات ذاتی این رژیم، نمی توان داشتن این بمب را غیرمحتمل دانست.

با این احساب، کره شمالی جدیدترین کشور دارای این توانایی به حساب می آید و پس از سال 1998 که هندوستان اقدام به آزمایش این بمب کرد، حدود 18 سال بود، خبری از تست این سلاح در دنیا منتشر نشده بود. البته با توجه به این که تصویری از این تست یا بمب مورد نظر منتشر نشده است نمی توان به طور دقیق درباره نوع طراحی و یا قدرت واقعی بمب تست شده توسط کره ای ها اظهار نظر کرد اما می توان پیش بینی کرد که این آزمایش، تغییراتی را در موازنه قدرت در آن منطقه و محاسبات بین المللی درباره قدرت این کشور ایجاد کند.
مشرق
پی‌نوشت: تمامی نکاتی که در این مقاله مطرح شده مورد تایید دانشنامه دفاعی نمی‌باشد.