دانشنامه دفاعی

گروه تخصصی دانشنامه دفاعی

دانشنامه دفاعی

گروه تخصصی دانشنامه دفاعی

دانشنامه دفاعی
روزگاری نه چندان دور، سربازان ایرانی در جبهه‌های جنگ آرزوی داشتن چند قبضه خمپاره شصت با مهمات کافی را داشتند. اما امروز به لطف خدا و تلاش صنعتگران ایرانی، سامانه خمپاره اندازی در داخل ساخته شده است که مسلما باعث شادی دوستان و ترس دشمنان خواهد شد.

خمپاره شصت میلی‌متری فتح

خمپاره را می‌توان به گونه‌ای توپخانه فوق سبک و همراه فرمانده واحدهای پیاده نظام در خط مقدم به شمار آورد. از سال‌های بسیار دور به این سو اکثر واحدهای غیر پیاده تلاش خود را برای پشتیبانی از این واحد در میدان نبرد به عمل می‌آورند. علت این پشتیبانی این است که اولن پیاده نظام مهم‌ترین و در عین حال ستون فقرات نیروی زمینی هر ارتشی را تشکیل می‌دهد و در همین حال در برابر حملات دشمن چه به شکل هوایی، توپخانه‌ای و یا چه زرهی آسیب پذیر است.

 

 

در ارتش‌های جهان معمولن از توپ‌های صد و پنج میلی‌متری به صورت سازمانی برای پشتیبانی واحدهای پیاده استفاده می‌شود. در این میان برای مواقع اضطراری و زمانی که به هر دلیل واحد های پیاده به پشتیبانی توپخانه دسترسی ندارند از «خمپاره» برای ایجاد آتش پشتیبانی برای واحدهای پیاده استفاده می‌شود.

 

 

 


توپ آمریکایی صد و پنج میلی متری  M2

در یک نگاه کلی خمپاره یک وسیله ساده و کارآمد است که از یک لوله فلزی تشکیل شده است که در انتهای آن یک سامانه فعال کننده به شکل سوزنی وجود دارد. زمانی که خدمه خمپاره گلوله را به درون لوله پرتاب می‌کنند این مکانیزم در انتهای لوله به پشت گلوله ضربه زده و آن را فعال می‌کند. واحدهای پیاده نظام به صورت معمول از خمپاره‌هایی با کالیبر شصت، هشتاد و یک، هشتاد و دو و صد و بیست میلی متری استفاده می‌کنند که بردهای مختلفی را تا حدود شش و یا هفت کیلومتر را پوشش می‌دهند


خمپاره رزم صد و بیست میلی‌متری

در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران نیز انواع این خمپاره در سازمان رزم نیروهای ایرانی وجود دارد. اولین گام مهم ایران برای ارتقاء واحد های خمپاره ای خود در سال هزار و سیصد و هشتاد و نه برداشته شد که در طی آن سامانه خمپاره انداز «رزم» با کالیبر صد و بیست میلی متر و بردی در حدود شانزده کیلومتر رونمایی شد. در سامانه «رزم» با کمک سیستم‌های پیشران کمکی که در انتهای گلوله نصب شده است برد سیستم به شانزده کیلومتر رسیده است. این سامانه از آن تاریخ به این سو به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تحویل شده است.

 

 

سامانه خمپاره انداز رزم با برد شانزده کیلومتر

اما امروز از یک گونه جدید از خمپاره به نام «وفا» پرده برداری شد. این سامانه جدید دارای کالیبر صد و شصت میلی متر بوده و یک گام جدید در افزایش توان رزم نیروهای مسلح ایران به حساب می‌آید. اما این که وفای ایرانی دقیقن دارای چه مزیت‌هایی بوده و می‌تواند چه تغییراتی در توانایی‌های ایران به وجود آورد مسئله ای است که در این مطلب به آن می‌پردازیم.

 

در یک ارتش منظم به صورت استاندارد معمولن از توپخانه کالیبر صد و پنج میلی متر برای پشتیبانی از واحد های پیاده استفاده می‌شود.

در نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران این وظیفه بر عهده توپ صد و پنج میلی متری مدل " M2 " ساخت ایالات متحده آمریکا است. یک توپ قدیمی اما توانا که سابقه آن به جنگ دوم جهانی می‌رسد. نواخت تیر و دقت مناسب به همراه سادگی کار کرد از این توپ یک انتخاب ایده آل برای ارتش‌های جهان ساخته است.

در این تصویر دو رزمنده را در حال عملیات مشاهده می‌کنید

اما در سال‌های اخیر واژه جدیدی به ادبیات نظامی کشور ما وارد شده است و آن هم «نبرد نامتقارن» است. باید به سادگی و به دور از هر گونه توضیح اضافه گفت که توپی مثل M2 به هیچ عنوان مناسب استراتژی نبرد نامتقارن نیست. شاید برای شما این پرسش پیش آید که چرا؟ برای یافتن دلیل این توضیحات را مطالعه کنید.


تصویری بسیار زیبا از حرکت گلوله خمپاره

توپ مورد نظر به صورت استاندارد دارای وزنی در حدود دو هزار و دویست و شصت کیلو گرم است و به صورت استاندارد باید به وسیله یک کامیون کشیده شود. این کامیون همچنین حاوی نفرات، مهمات و لوازم جانبی توپ نیز خواهد بود. مشخص است یک کامیون در حالی که توپ به پشت آن وصل بوده و در مکانی نزدیک به خط مقدم در حال حرکت است یک هدف راحت برای بالگردها و یا جنگنده های دشمن خواهد بود.


یکی از انواع خمپاره شصت میلی‌متری ساخت داخل

گلوله 60 م‌م

نمونه‌ای دیگر

 

مسأله بعدی نیروی انسانی مورد استفاده برای این توپ است. برای عملیاتی کردن این توپ و شلیک آن به صورت استاندارد به هشت نفر نیاز است. کافی است تا این توپ‌ها و نفرات را در تعداد بالا تصور کنید تا متوجه نفرات لازم فقط برای عملیاتی کردن این گونه از توپ‌ها شوید.
از نظر قدرت تخریب و برد نیز این توپ آن چنان نیرومند به حساب نمی‌آید
. چیزی در حدود دو کیلوگرم تی ان تی در یک گلوله صد و پنج میلی متری وجود دارد که در برابر زره های پیشرفته امروزی آنچنان کارا نخواهد بود. در زمینه برد نیز باید گفت که این توپ با بردی در حدود یازده کیلومتر در نگاه اول بردی مناسب دارد، اما فراموش نکند که این توپ عقب‌تر از خط یک به سر می‌برد و مقداری از توان خود را باید صرف رسیدن به خطوط خودی و گذر از آن کند. این یعنی این که امکان استفاده بهینه از برد یازده کیلومتری توپ وجود ندارد

 


گلوله صد و بیست میلی متری خمپاره انداز رزم

البته باید گفت که صنایع دفاعی ایران در سال هزار و سیصد و هشتاد و نه با معرفی سامانه خمپاره انداز «رزم» بسیاری از مشکلات موجود در امر پشتیبانی را حل کرد. یک خمپاره صد و بیست میلی متری که با یک خودروی تاکتیکی کوچک مثل کلاس «سفیر» قابل حمل است. این یعنی قابلیت بالای این سامانه برای تحرک و همچنین استتار که عواملی مهم و حیاتی در میدان نبرد نامتعارف به حساب می‌آیند.

در بحث خدمه نیز باید گفت که یک خمپاره به طور معمول از چهار نفر تا شش نفر برای عملیات بهره می‌برد که در صورت لزوم می‌توان این عمل را با دو نفر نیز به انجام رساند. این یعنی نفرات کمتر و در نتیجه صرفه جویی در منابع انسانی و مالی که خود نکات مهم دیگری در اداره جنگ به شمار می‌آیند.

در بحث برد نیز سامانه رزم توانست تا با استفاده از سامانه‌های پیشرانه کمکی و رساندن برد به شانزده کیلومتر برد شلیک نیروهای پیاده ایران را افزایش دهد. در عین حال چون خمپاره سامانه ای است که در خط یک به کار می‌رود می‌توان از این برد شانزده کیلومتری با بهره بیشتری استفاده کرد.

با این وجود سامانه «رزم» هنوز یک مشکل داشت و آن هم بحثی به نام قدرت آتش و تخریب است. گلوله صد و بیست میلی متری این خمپاره در بهترین شرایط می‌تواند حاوی سه کیلوگرم تی‌ان‌تی باشد که باید وجود توان تخریب مناسب آنچنان که باید و شاید پاسخ گویی بخشی از تهدیدات متصور برای یگان‌های پیاده ایران نبود.

در اینجا بود که سازمان صنایع دفاعی ایران با معرفی سامانه «وفا» در حقیقت یک ابر خمپاره را به نیروهای مسلح ایران تحویل داد. بر اساس تخمین‌های موجود این خمپاره انداز وزنی در حدود سیصد تا سیصد و پنجاه کیلوگرم دارد که آن را به یک انتخاب سبک و ایده آل برای خودروهای سبک تبدیل می‌کند.

خمپاره انداز وفا به همراه گلوله مخرب آن

در بحث برد نیز این خمپاره انداز از دو گونه گلوله استفاده می‌کند که اولین آنها گونه معمولی با بردی در حدود نه کیلومتر است و گونه دوم که از پیشران راکتی کمک می‌کرد بردی در حدود بیست کیلومتر دارد. این بدین معنا است که برد این سامانه نسبت به خمپاره انداز «رزم» نیز چهار کیلومتر افزایش یافته است. اما این قدرت آتش و تخریب این سلاح است که آن را بسیار متفاوت می‌کند.


خمپاره انداز وفا در رزمایش نیروهای مسلح

این خمپاره می‌تواند در هر دقیقه پنج تا هشت گلوله را به سمت هدف شلیک کند. اما بر خلاف گلوله های صد و پنج یا صد و بیست میلی متری، گلوله‌های صد و شصت میلی‌متری حاوی ده تا یازده کیلوگرم تی‌ان‌تی هستند که می‌توانند برای هر هدفی یک کابوس واقعی باشند.

این یعنی به نسبت خمپاره‌های قبلی توان تخریبی حدودن پنج برابر افزایش یافته است. برای درک بهتر این قدرت تخریب بهتر است بدانید که عمده کشورهای دنیا امروزه از توپ‌های کالیبر صد و پنجاه و پنج به عنوان بزرگ‌ترین توپ در سازمان رزم خود بهره می‌برند. با توجه به معرفی سیستم‌های حسگر لیزری در توپ‌های ایرانی می‌توان این انتظار را داشت که به زودی شاهد معرفی گلوله‌های هدایت شونده برای خمپاره‌ها باشیم که در آن صورت می‌توان به سامانه وفا لقب «ابر خمپاره ایرانی» برای قرن بیست و یکم را داد.

 

خمپاره انداز رزم و خودروی حامل کویران

خمپاره انداز وفا و خودروی کشنده آن

کلیپ از خمپاره و خمپاره انداز بسیار زیاد است اما بنده یک کلیپ را در نظر گرفتم از خمپاره 120 م‌م امیدوارم خوشتان بیاید.

 


دریافت
مدت زمان: 1 دقیقه

  • موافقین ۵
  • ۷۴۹۱ بار مطالعه شده است

120mm

60mm

81mm

82mm

خمپاره

خمپاره انداز

رزم

وفا

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی