آشنایی با زره های واکنشی
تالیف و گردآوری : علی گوهر صمیمی
زره واکنشی (Reactive armour)گونه ای زره است که به منظور کاهش قدرت تهدیدات وارده بر زره اصلی و خودروی های زرهی نصب میشود.
نحوه کار زره های واکنشی به صورت کلی بسیار ساده و مبتنی بر ماده داخل در زره است . بر اثر واکنش ماده داخل زره(معمولا ماده منفجره) اثر تهدیدات کاهش می یابد.
البته ناگفته نماند که زره های واکنشی انواع مختلفی دارند که یک نوع آن مبتی بر استفاده از ماده منفجره است.
استفاده از زره های واکنشی ،موجب کاهش تهدیدات می شود که به معنای شانس بقای بیشتر خودروی زرهی در میادین نبرد است به علاوه اینکه این زره های نسبت به زره اصلی تانک از وزن کمی برخوردار است و ماژولار هستند یعنی در صورت آسیب دیدن این زره می توان آن را به سرعت تعویض نمود.
امروزه زره های واکنشی به صورت گسترده در تمامی جهان (شرق و غرب)استفاده میشود به ویژه اینکه استفاده از زره واکنشی در صنعت تانک سازی روسیه تبدیل به یک سنت شده و امروزه تمامی تانک های روسی را می توان مجهز به این زره ها دید حتی در تانک جدید روسها تی-14 نیز استفاده از زره واکنشی در قالب زره اصلی صورت گرفته است.
در مورد تاریخچه زره های واکنشی باید گفت که ایده اصلی استفاده از این روش توسط،موسسه تحقیقات فولاد شوروی در سال 1949 زده شد و اولین نمونه پیش تولید آن در سال 1960 تولید شد اما در اینجا مسئولین شوروی با فرض اشتباه بر این که تانک های شوروی از زره و مقاومت کافی برخوردارند از ادامه این پژوهش منصرف شدند اما در سال 1974 شوروی دوباره دست به ادامه کار در این رابطه زد آن هم در قالب پروژه حفاظتی تانک.
البته شوروی ها از سوریه یک دستگه تانک ماگاچ 5 اسرائیلی غنیمتی با زره واکنشی دریافت کردند ،متخصصین شوروی با بررسی این تانک متوجه استفاده از زره واکنشی شدند، اسرائیلی ها در سال های 1967-69 با کمک مانفرد آلمانی دست به پژوهش مشابه با شوروی ها زدند که به تولید زره واکنشی منجر شد.
انواع زره های واکنشی
ERA
رایج ترین نوع زره واکنشی در جهان که توضیح آن در سطور بالا داده شد.در این زره مواد منفجره بین 2 صفحه فلزی قرار دارد و انفجار مواد منفجره بین این دو صفحه باعث به عقب رانده شدن موشک یا راکت می شود.
NERA
این نوع زره نیز مانند زره ERA است با این تفاوت که به جای مواد منفجره از مواد جذب کنده انرژی و (به طور مثال مواد لاستیکی) مانند استفاده میشود که پس از برخورد موشک لایه های مواد جاذب باعث جذب انرژی و کاهش اثر تهدیدات میشود.
زره الکتریکی
نوعی جدید از زره های واکنشی که از ولتاژ بالا الکتریسیته برای دفع تهدیدات استفاده می کند.
زره مایع
نوعی زره که در آن از مایع پلی اتیلن گلیکول استفاده میشود در این روش این مایع روی لایه های کولار از پوشیده شده و در اثر وارد شدن ضربه ، این مایع متمرکز و سخت میشود و انرژی حاصل از ضربه را در سطح زره پخش می کند این زره روشی مناسب برای مقابله با گلوله های APFSDSیا گلوله های انرژی جنبشی است.
آشنایی با زره واکنشی کنتاکت
سری کنتاکت و مایتعلق به
سری زره های واکنشی کنتاکت ساخت شوروی /روسیه که به صورت گسترده در سطح جهان استفاده می شود.
کنتاکت-1
این زره را به صورت بلوک اجری شکل روی تانک های شرقی می توان دید.نحوه کار این زره بسیار ساده و همانند تعریف ساده از زره واکنشی است.بلوکی متشکل از دو صفحه فلزی که مابین آن را ماده منفجره پوشانده است و بر اثر انفجار ماده منفجره اثر تهدیدات را کاهش می دهد، زره کنتاکت یک ۱۰۰ م م مقاومت در برابر مهمات انرژی جنبشی و ۲۰۰ تا ۲۵۰ م م در برابر خرج گود ایجاد میکند.
کنتاکت-3
نحوه کار مشابه با نسل قبلی خود کنتاکت-1
کنتاکت-5
اما نسل جدید کنتاکت متفاوت تر از نسل های قبلی خود ظاهر شد،این زره مقاومت بالایی در برابر مهمات خرج گود و انرژی جنبشی دارد و به نوعی در زمان خود زره افسانه ای محسوب میشد.این زره را بیشتر در تانک تی-90 می توان مشاهده کرد ،تانک تی-90 با استفاده از این زره به قدرت مقاومت نفوذی معادل 1300 الی 1350 با وزنی معادل 48 تن دست پیدا کرده است که بسیار عالی محسوب میشود
کنتاکت 5 برخلاف نسل های قبلی خود صرفا انفجاری نیست بلکه از 2 صفحه ضخیم اصلی در جلو و پشت زره برخوردار است در لابه لای این دو صفحه صفحات لغزنده و ارتجاعی فولادی و مقدار کمی ماده منفجره قرار دارد، از این رو این زره بیشتر به صورت زاویه دار روی برجک تانک نصب میشود.
استفاده از این صفحات باعث شده تا زره به خوبی انرژی گلوله های انرژی جنبشی را دفع و تهدیدات را کاهش دهد هم چنین استفاده از مواد منفجره کمی نسبت به کنتاکت-3 در کنار صفحات باعث شده تا زره به خوبی در مقابل مهمات خرج گود مقاومت بالایی کند .
کنتاکت ۵ روسها در T-90 های صادراتی 20 درصد در مقابل گلوه های انرژی جنبشی و 70 درصد در مقابل انرژی شیمیایی مقاومت می کند.
از دیگر زره های واکنشی روسها زره K-6 (کاکتوس 6) و زره ریلیکت می باشد.
زره Relikt
این زره واکنشی انفجاری ، از پیشرفته ترین زره واکنشی روسیه به حساب میرود که در پاسخ به توسعه ی گلوله ی M829A3 توسط ارتش آمریکا برای تانکهای Abrams M1A2 ساخته شد و بنابر ادعای سازندگان ، دارای قدرت حفاظت دو برابر نسبت به زره واکنشی Kontakt-5 (که در تانک T-72 و T-90 نصب شده) است .
زره واکنشی با کیت ارتقا TUSK روی ابرامز
تالیف و گردآوری:علی گوهر صمیمی
اختصاصی برای اوج آرمی و دانشنامه دفاعی
COPY RIGHT OWJ-ARMY.COM & IRARMY.BAYAN.IR
کپی برداری و بازنشر تنها با ذکر منبع و نام نویسنده مجاز میباشد.
منابع تکمیلی:
میلیتاری
Wikipedia.com
سنترال کلوبز