تحلیل و بررسی جنگنده اف-۱۵

۱-توسعه

عملکرد مثبت جنگنده های شوروی در برابر جنگنده های آمریکایی در زمان جنگ ویتنام و کره ،آمریکایی هارا برآن داشت تا یک جنگنده متفاوت و قدرتمند طراحی کنند،در آن زمان مهره اصلی نیروی هوایی امریکا جنگنده اف ۴ فانتوم بود که تجربه های جنگ ویتنام نشان داد که جنگنده ای چون میگ-۲۱ در دست یک خلبان با تجربه ، کار را برای اف ۴ فانتوم بسیار سخت و حتی تمام می کند، جدا از آن مسولان آمریکایی وقتی در یک نمایشگاه هوایی در مسکو با میگ-۲۳ و میگ-۲۵ برخورد کردند تحت تاثیر قرار گرفتند و به نتیجه رسیدند که باید تولید یک جنگنده قدرتمند را شروع کنند.

لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید

نیروی هوایی ایالات متحده بر طبق در خواست خود از شرکت های مک دانل وجنرال داینامیکزتقاضا نمود که در خصوص طراحی یک جنگنده که قادر باشد با سرعت حدود ۳ ماخ دست یابد و دارای بال ثابت و مجهز به دو موتور با یک سرنشین باشد در اسرع وقت اقدام نماید.

شایان ذکر است انجام پروژه ی مذکور علاوه بر دو شرکت مکدانل و جنرال داینامیکز به شرکت های فیر چایلد ،بوئینگ ،گرومن ،لاکهید ،ووف و نورث آمریکن نیز ارائه وپیشنهاد گردید که فقط سه شرکت مکدانل ،فیر چایلد و نورث آمریکن در مرحله ی عقد قرارداد پذیرفته شدند و مراحل پیشنهاد پروژه تا ماه ژوئن ۱۹۶۹ به اتمام رسید و نیروی هوایی ایالات متحده از ماه جولای تا دسامبر ،ارزیابی های لازم را توسط بخش سیتم های هوانوردی خود به انجام رساند ونهایتا انتخاب شرکت مکدانل داگلاس به عنوان پیمانکار پروژه ی جدید در ۲۳ دسامبر ۱۹۶۹ به طور رسمی اعلام گردید.

در آن سو شوروی نیز از طرح جدید نیروی هوایی آمریکا مطلع شد و طرح ساخت جنگندنه تاکتیکی پیشرفته را در پیش گرفته که منتهی به ساخت دو جنگنده میگ-۲۹و سوخو ۲۷ شد.

بررسی ها و آزمایشات در شرکت مک دانل داگلاس انجام گرفت و اولین اف ۱۵ در سال ۷ جولای ۱۹۷۲ پرواز کرد اما اشکالاتی همچون ناپایداری و لرزش شدید در بال ها در سرعت های نزدیک به سرعت صوت ظاهر گشت که بعداً با طراحی دوباره لبه حمله و لبه فرار بال و همچنین تغییراتی در پروفیل آن، این مشکلات نیز تا حدود زیادی برطرف گردید. بعد از سعی وتلاش فراوان جهت حل مشکلات به وجود آمده می بایست تغییراتی در قسمت نوک بال هواپیما به وجود می آمد ؛ بنابراین الزاما حدود ۴فوت مربع (۳۷/۰مترمربع) به صورت مورب از نوک بال هواپیما حذف گردید؛ به صورتی که یک خمیدگی در نوک بال هواپیمابه وجود آمد . همچنین در خصوص لرزش درسکان نیز می بایست یک برش در لبه ی حمله ی سکان افقی ا یجاد می شد تا مشکل لرزش ثبت شده در آزمایشات تونل باد منتفی می گردید .

اف-۱۵ تا پاییز سال ۱۹۷۴ با اصلاحات وتغییرات زیادی تحت عنوان پروژه ی الهای تغییر مهندسی و بیش از۳۹ توصیه و پیشنهاد روبرو گردید که از ازمان آنها ۲۶ مورد در هواپیما اعمال شد و۱۳ مورد از پیشنهادات نیز اصلا مورد توجه قرار نگرفت و رد گردید و نهایتا دراول جولای سال ۱۹۷۵ اولین اسکادران از جنگنده های تاکتیکی در پایگاه هوایی لانگلی شکل گرفت ومجدداً واحد عملیاتی مذکور در ۹ ژانویه سال ۱۹۷۶ یعنی حدود ۶ ماه بعد ، یک فروند دیگر از هواپیماهای خود را نیز تحویل گرفت وتا کنون بیش از ۱۰۰۰ فروند از این جنگنده تولید و تنها به شرکای قابل اعتماد آمریکا (عربستان،کره جنوبی،سنگاپور،ژاپن،اسرائیل ) فروخته شد.

در مقابل این جنگنده قدرتمند ،جنگنده سوخو ۲۷ روسیه قرار دارد.

۲-بررسی

موتور

اف ۱۵ دارای دو موتور پرات اند ویتنی F-100 آن می توانند تا ۵۰۰۰۰ پاوند نیروی پیشران تولید کنند در حالیکه وزن هواپیما با بار کامل حدود ۴۵۰۰۰ پاوند است. بدین ترتیب هواپیما حتی در حالت صعود قائم نیز می تواند شتاب بگیرد به طوریکه اف ۱۵ قادر است در مدت ۶۰ ثانیه به ارتفاع ۱۰۰۰۰ متری صعود کند. نسبت کم وزن هواپیما به مساحت بالهای آن نیز عامل دیگری است که در ترکیب با عامل فوق به جنگنده اف ۱۵ قابلیت مانور بالا همراه با گردش سریع و تند بدون از دست دادن سرعت می دهنداف ۱۵ با استفاده از سه مخز اضافه برد انتقالی در حدود ۵۵۵۰ را داراست و جالب اینکه با سوخت رسانی هوایی می تواند ۱۵ ساعت تمام به پرواز ادامه دهد.

رادار

رادار نمونه های اصلی اف ۱۵ از نوع پالس داپلر با بردی در حدو ۱۰۰ مایل است که می تواند اهداف بالاتر یا پایین تر از سطح پرواز هواپیما را بدون اینکه اغتشاشات ناشی از ناهمواریهای زمین در کارکرد آن اختلال بوجود آورد، ردیابی کند. رادار اطلاعات بدست آمده از اهداف را به کامپیوتر مرکزی هواپیما ارسال می کند تا سلاح مناسب انتخاب و هدفگیری شود. رادار APG-63 در طول بیست سال توسعه یافته و به ابزار پیچیده و کارامدی تبدیل شده است.

هم چنین در مدلهای مختلفی ک برای کشورهای مختلف ساخته شده رادار جنگنده متفاوت است برای مثال جنگنده اف-۱۵ مدل k کره جنوبی مجهز به رادارAN/APG-63(V)1 که مجهز به اسکن مکانیکی (MSA) می‎باشد.

نمایشگر اطلاعاتی اف-۱۵

تسلیحات

اف ۱۵ در استفاده از تسلیحات تفاوت چندانی با دیگر جنگنده های قبل از خود ندارد

اف۱۵ ایی تقریبا تمامی تسلیحات  نیروی هوایی را حمل می کند . اف۱۵ دارای ۱۲ جایگاه خارحی است که  شامل  یک جایگاه  سه تیره زیر هر بال، شش جایگاه زیر مخزن  تطبیقی در  هر دو سوی زیر بدنه ،  و سه جایگاه  در زیر بدنه  .اف۱۵ ایی  میتواند ۱۰۴۰۰ کیلوگرم سلاح به صورت اسمی حمل کند.این تسلیحات  شامل  انوع بمب های لیزری  جی بی یو  ۱۰ و ۱۲ و ۲۴، ۲۷ و  جی بی یو ۱۵ و ای جی ام ۱۳۰ ،موشک ماوریک  و انواع بمب های هدایت ماهواره ای و سقوط ازاد.همچنین استریک ایگل از سلاح های دوربرد  ای جی ام ۱۵۴ و ۱۵۸ دارای سامانه هدایت ماهواره ای بترتیب با برد ۱۳۰ و ۳۸۰ کیلومتر    همچنین  توان حمل تا هشت موشک امرام  و یا  چهار سایندوندر و یا چهار اسپارو  را دارد.

۳-مدل

اف ۱۵ دارای دو مدل اصلی است:

– اف-۱۵ عقاب ضربتی (Strike Eagle)

– اف-۱۵ عقاب آرام (Silent Eagle)

 

البته برای صادرات نسخه های متفاوتی در نظر گرفته شده است که به اجمال در زیر با کاربران آن پرداخته ایم.

جدول کاربران ایگل و مدل های متفاوت

تعداد	نوع	کاربر
۳۴۸	F-15A	نیروی هوایی آمریکا
۶۱	F-15B
۴۰۸	F-15C
۶۲	F-15D
۲۳۶	F-15E
۴۱/۸	F-15A/B	نیروی هوایی اسرائیل
۱۸/۱۳	F-15C/D
۲۵	F-15I
۱۶۵	F-15J	نیروی هوایی دفاعی ژاپن
۴۸	F15DJ
۶۱	F-15K	نیروی هوایی کره جنوبی
۷۵	F-15C	نیروی هوایی سعودی
۲۳	F-15D
۷۲	F-15S
۲۴	F-15SG	نیروی هوایی سنگاپور

 

 

۴-سابقه

اف-۱۵ در نبرد های هوایی یک جنگنده خوش نام و قدرتمند به حساب می اید انعطاف پذیری رادار قدرتمند مانور بالا و موشک های قدرتمند این جنگنده را به جنگنده ای ایده آل تبدیل کرده است.

سابقه نبردهای F-15 Eagle

۱- اسرائیل، ۱۹۷۹: سرنگونی پنج فروند میگ سوریه

۲- اسرائیل، ۱۹۸۱: حمله به راکتور هسته ای اوسیراک عراق

۳- اسرائیل، ۱۹۸۲: حمله به لبنان توسط اسرائیل

۴- عربستان سعودی، ۱۹۸۴: سرنگونی دو فروند فانتوم ایرانی به وسیله اف-۱۵ های عربستان

۵- اسرائیل، ۱۹۸۵: عملیات حمله اسرائیل به تونس

۶- نیروی هوایی آمریکا، نیروی هوایی عربستان، ۱۹۹۱: شرکت در عملیات جنگ عراق

۷- نیروی هوایی آمریکا، ۱۹۹۱: عملیات Northern & Southern Watch در جنگ عراق

۸- نیروی هوایی آمریکا، ۱۹۹۵: عملیات در بوسنی و هرزگوین

۹- نیروی هوایی آمریکا، ۱۹۹۸: عملیات روباه صحرا در عراق

۱۰- نیروی هوایی آمریکا، ۱۹۹۹: عملیات در کوزوو به وسیله نیروهای متحد

۱۱- نیروی هوایی آمریکا، ۲۰۰۱: عملیات جنگ افغانستان

۱۲- نیروی هوایی آمریکا، ۲۰۰۳: عملیات آزادی عراق

در جریان نبرد خلیج فارس این جنگنده ۴ فروند میگ-۲۹ عراقی را نابود ساخت به علاوه طبق اخبار اف۱۵ ایی مسئول نابودی ۱۸ جنگنده عراقی رو زمین  با کمک بمب های لیزر جی بی یو ۱۲ و خوشه ای  سی بی یو ۸۷ بود. همچنین اف۱۵ ایی پیروزی هوایی نیز داشت  که با پرتاب یک بمب هدایت لیزری  جی بی یو ۱۰ و برخورد ان به بالگرد میل۲۴  که تازه سربازان را پیاده کرده بود و در حال بلند شدن بود به دست امد .

اف-۱۵ در جنگ در جنگ ۱۹۹۹ علیه یوگسلاوی نیز نقش مهمی در نابودی اهداف داشت

۵-کاربران

آمریکا،اسرائیل،ژاپن،کره جنوبی،عربستان سعودی،سنگاپور

خلاصه مطلب

مشخصات F15E استاریک ایگل
تولید کننده	امریکا، بوئینگ
تعداد خدمه	۲ خدمه
طول و ارتفاع	۱۹٫۴۳ متر و ۵٫۶۳ متر
وزن خالی	۱۴۳۰۰ کیلوگرم
بیشترین سرعت	۲۶۶۰ کیلومتر برابر با ۲٫۵ ماخ
برد	۵۵۵۲  کیلومتر با تمام سوخت قابل حمل در داخل و خارج بدنه بدونه مهمات.۱۲۷۰ کیلومتر با ۷ تن مهمات و غلاف خارجی
سقف پرواز	۱۸۲۰۰ متر
موتور	دو دستگاه موتور پرات اندو ویتنی اف۱۱۰ -۲۲۹ با توان ۲۹۰۰۰ پاوند با پس سوز
تسلیحات	توان حمل ۱۰ تن مهمات در ۱۵ جایگاه خارجی شامل تا ۸ موشک هوا به هوای امرام،یا چهار اسپارو ویا  امرام به همراه چهار سایندوندر ،تا ۱۲ بمب خوشه ای و یا ۶ موشک ماوریک انواع موشکهای ضد کشتی هارپوم ،تا یک بمب یک تنی هدایت شوند AGM130. ،تمامی بمبهای لیزری نیروی هوایی امریکا به همراه تمام ی بمب های هدایت ماهواره ای نیروی هوایی امریکا.

گردآوری و تالیف:علی گوهر صمیمی

کپی برداری تنها با ذکر منبع اصلی(اوج آرمی و دانشنامه دفاعی) و نام نویسنده مجاز است.

منابع:

ویکی پدیا

سایت مرجع هوانوردی وهوافضای پارسی

هوانورد

بعد چهارم

دنیای علم و تکنولوژی

وبلاگ هوانوردی اسکرمبل

جنگاوران