بسم الله الرحمن الرحیم
تانک تایپ 69 عراقی منهدم شده در طی عملیات 73 Easting (بخشی از عملیات طوفان صحرا)
در طول مدت زمانی که از ظهور تانک ها می گذرد، یعنی برای اولین باری که انگلیس و فرانسه از تانک در جنگ جهانی اول استفاده کردند سالها می گذرد. در طی این سالهای گذشته، یعنی چیزی حدودا 100 سال پیش، نبرد های زیادی میان تانک ها صورت گرفته است. بعد از استفاده از تانک در جنگ جهانی اول، کشور های صنعتی و تقریبا مدرن به فکر استفاده از آن افتادند که نتیجه اش چیزی است که ما امروزه به اسم تانک های اصلی میدان نبرد یا MBT می شناسیم که تمامی ویژگی های تانک های مختلف از جمله سبک، متوسط و سنگین را در یک تانک قرار داده اند. پس از آن، تانک تبدیل به نماد جنگ های نوین شد که تماما در قرن بیستم اتفاق افتادند و به علت قیمت مناسب آن، اغلب کشور ها قادر بودند تا نسخه های مختلفی از آن را خریداری نمایند و در اختیار خود داشته باشند. از نبرد سنگین Bulge در جنگ جهانی دوم که در آن 3 هزار تانک به رویارویی با هم رفتند، تا عملیات نصر یا جنگ دزفول ایران و عراق در سال 1981، تانک ها گزینه های اصلی در جنگ ها بوده اند که بدون آنها پیشروی در قلب دشمن بسیار بسیار سخت است. در ادامه برای شما یکی از 10 نبرد سنگین زرهی تاریخ از زمان پیدایش تانک ها را برای شما جمع آوری کرده ام تا با آنها آشنا شوید. لازم به ذکر است که یادآوری کنم این 10 مورد از آخرین به اولین شروع می شود. لازم به ذکر است که به جهت راحتی خواندن آنها را به صورت خلاصه برای شما عزیزان تدوین کردم.
تانک مارک 4 انگلیسی منهدم شده در عملیات کامبرای
#10- جنگ Cambrai، 20 نوامبر الی 8 دسامبر سال 1917
نبرد کامبرای در جنگ جهانی اول را می توان یکی از اولین نبرد های زرهی تاریخ نامید که در آن آلمانی ها با انگلیسی ها با هم به جنگ پرداختند. این نبرد در سال 1917 که تقریبا در آن زمان جنگ در حال تمام شدن بود اتفاق افتاد. در سومین جنگ زرهی انگلیس یعنی Ypres، برتری به نفع کشور فرانسه بود، فرانسه در اوایل سال 1917 شروع بع طراحی و توسعه ی تانک ها کرد و در این مدت زمان کم نیز توانست یک طرح بسیار خوب و عالی را ارائه دهد که در جنگ ها خوش درخشید. جنگ کامبرای اتفاق افتاد و در آن تانک های زیادی که تا قبل از آن هرگز در چنین ابعادی به جنگ هم نرفته بودند، رو در روی هم به جنگ پرداختند. استراتژی انگلیسی ها از تانک در آن جنگ، استفاده از تعداد زیادی از آنها جهت حمله به قلب خطوط دفاعی آلمان ها یعنی هیدنبورگ بود. چینش دفاعی اتخاذ شده از سوی آنها قبلا نیز استفاده شده بود تا زمانی که Henry Hugh، به فرماندهی تانک ها برگذیده شد و نیرو های خط شکن را پشتیبانی می نمود که با این حرکت توانست خطوط دفاعی را بشکند. در جنگ کامبرای چیزی حدود 476 دستگاه تانک مورد استفاده واقع شد که در مجموع تعداد کشته های هر دو طرف به 45 هزار نفر رسید. جنگ کامبرای اولین جنگ زرهی تاریخ است که در 20 نوامبر الی 8 دسامبر سال 1917 اتفاق افتاد.
جنگ دوم العالمین سال 1942
#9- دومین نبرد العالمین، 23 اکتبر الی 11 نوامبر سال 1942
جنگ العالمین با رویارویی هزار تانک متفقین و 547 دستگاه تانک آلمانی به وقوع پیوست که در جنگ دوم العالمین در جنگ جهانی دوم گفته می شود که آلمانی ها به طور قطع شکست خوردند و جبهه هایشان در مصر و کانال سوئز از دست رفت. بعد از جنگ اول العالمین که آلمانی ها با شدت تمام مصر را فتح کردند و به آن وارد شدندف در جنگ دوم موجب شدند تا با شکست هایشان و از دست دادن چندین موقعیت در نواحی مختلف، کم کم شمال آفریقا را برای متفقین خالی کنند. همین شکست ها موجب پیشروی های سریع متفین در شمال آفریقا در آینده شد. با چینش برنامه های مختلف علیه آلمانی ها، نیرو های متفقین تانک های شرمن آمریکایی را دریافت کردند که جانی دوباره در برابر نیرو های آلمانی به آنها بخشید. همین امر موجب شد تا نیرو های متفقین بتوانند با شکست دادن نیرو های آلمانی در شمال آفریقا، پیشروی سریع آنها را در جبهه ی شرق اروپا بگیرند.
نبرد Raseiniai سال 1941
#8- جنگ Raseiniai ، در تاریخ 23 الی 27 ژوئن سال 1941
یکی از بهترین و در عین حال تاکتیکی ترین نبرد های زرهی آلمانی ها در دوران جنگ دوم جهانی، نبرد Raseiniai بود که در آن آلمان نازی و شوروی کمونیستی رو در روی یکدیگر قرار گرفتند و شوروی امید زیادی به پیروزی در این جبهه یعنی جبهه ی شمال غرب بسته بود. در این نبرد که ارقام شامل 749 دستگاه تانک شوروی می شد در برابر تنها 245 تانک آلمانی قرار می گرفتند که تقریبا از لحاظ قدرت آتش و تکنولوژی در یک سطح بودند و می توان گفت با توجه به کمی نفرات و تجهیزات آلمان، شوروی در این نبرد تقریبا با آلمان برابر بود. نکته ای که باید در این جنگ برای شما یادآوری کنم، این است که ورماخت هرگز در آن نبرد از لوفت وافه درخواست کمک نکرد و همین مورد کار فرماندهان شوروی را بسیار سخت کرد. این نبرد یکی از جنگ هایی است که در طی عملیات بارباروسا جریان گرفت و در آن نیرو های مدافع، یعنی لشکر سوم و دوازدهم مکانیزه شوروی به فرماندهی Kurkin و Shestapolov صورت گرفت، در برابر لشکر چهارم پانز به فرماندهی ژنرال Erich Hoepner قرار گرفتند که لشکر چهارم پانز آنها را به صورت کامل نابود کرد و این کار توهین بزرگی به زرهی اتحاد جماهیر شوروی بود که آلمانی ها باز هم بدون هیچ مشکلی راه خود را به سمت جلو باز کردند. لازم به ذکر است که در این نبرد برتری عددی برای شوروی بود.
نبرد دره اشک در جنگ یوم کیپور سال 1973
#7- نبرد دره اشک ((Valley of Tears، در تاریخ 6 الی 9 اکتبر سال 1973
جهان عرب یکی از معدود کشور هایی است که هر گز اتحاد خود را حفظ نکردند. برخی کشور های خاور میانه هستند که با وجود مسلمان بودن اما باز هم با هم دشمن هستند و همین موجب می شود تا از یک رژیم جعلی بار ها شکست بخورند. شاید شما نام جنگ یوم کیپور را شنیده باشید، این جنگ میان اسرائیل و جهان عرب به فرماندهی مصر و سوریه رخ داد که گفته می شود اعراب آتش بس جنگ شش روزه سال 1967 را نقض کردند و به رژیم جعلی صهیونیستی حمله کردند. در این نبرد تانک ها در دره ی اشک تصمیم داشتند تا حمله ای غافلگیر کننده داشته باشند که در روز یوم کیپور که روزی مقدس برای یهودی ها به شمار می رود، اتفاق افتاد. تخمین زده می شود که تانک های سوریه چیزی حدود 1260 دستگاه تانک از مدل های تی 55 و تی 62 بود که در برابر تنها 100 دستگاه تانک اسرائیلی همچون تانک های ارتقاء یافته شرمن، ام 48 پاتون، ام 60 پاتون، سنتوریون، Pt-76 و ... قرار می گرفتند. دلایل مختلفی وجود داشت که چرا اسرائیلی ها از تانک به تعداد زیاد استفاده نکردند که یکی از آنها وجود نیروی هوایی قدرتمند بود که همان نیز توانست در شکست اعراب بسیار موثر عمل کند. گفته می شود در این جنگ کشور های زیادی شرکت کرده بودند از جمله کشور اردن که از 44 دستگاه تانک سنتوریون شرکت کننده در این نبرد، 37 دستگاه از آنها را بدون هیچ مقاومت یا آسیبی به صهیون ها تقدیم کرد. البته این موارد در خصوص سوریه ای ها و دیگر کشور ها نیز صادق است که 100 ها تانک را به صورت سالم و بدون مشکل جا گذاشتند و عقب نشینی کردند.
نبرد Brody سال 1941
#6- نبرد Brody ، در تاریخ 23 الی 30 ژوئن سال 1941
در سالهای اولیه جنگ آلمان ها بشدت یکه تاز میدان نبرد بودند، به گونه ای که یکی از معروف ترین نبرد های جنگ جهانی دوم یعنی نبرد Brody که در عین حال بزرگترین رویارویی زرهی تا قبل از نبرد کورسک به شمار می رود، به حساب می آید که در آن 750 دستگاه تانک آلمانی در برابر 3500 دستگاه تانک شوروی قرار می گیرند. شاید شما در اولین نگاه تصور کردید که با توجه به برتری عددی شوروی این جنگ را نیز شوروی پیروز شده است اما باید گفت که اینگونه نیست. در این نبرد آلمان ها با استفاده از نیروی هوایی قدرتمند خود توانستند در همان ابتدای نبرد خسارات زیادی به روس ها وارد کنند و همان نیز موجب پیروزی سریع آلمانی ها در طی تنها 7 روز شد. در این نبرد آلمانی ها با قدرت آتش تانک T-34 نیز تا حدودی آشنا شدند که موجب شد تجاربی را در این خصوص بدست آورند که برای آنها در نبرد های آینده بسیار کارآمد بود.
نبرد Hannut در سال 1940
#5- نبرد Hannut، در تاریخ 14 می سال 1940
نبرد هانوت یا Hannut نیز از نبرد های مهم جنگ دوم جهانی به شمار می رود که در کشور بلژیک اتفاق افتاد و این نبرد میان نیرو های فرانسوی و آلمانی بود که در آن زمان چند لشکر بزرگ شامل 670 دستگاه (برخی منابع 618 دستگاه) تانک آلمانی در برابر 600 دستگاه تانک فرانسوی قرار گرفتند که در این نبرد نیرو های آلمانی توانستند با استفاده از زره پوش هایشان ضربه سختی به نیرو های فرانسوی وارد کنند. آلمانی ها که در آن زمان از فرماندهی بسیار دقیق و هوشمندی بهره می بردند، توانستند به راحتی متفقین را شکست داده و فرانسه را زمین گیر کنند. نبرد فوق موجب شد تا راه آلمان ها به سمت آردن هموار تر گردد. ارتش فرانسه نیز بار ها سعی کرد تا دوباره در شرایط های مختلف آلمانی ها را شکست دهند اما این اتفاق هرگز رخ نداد.
عملیات Good Wood که هدف از آن تصرف شهر کائن فرانسه بود در سال 1944
#4 عملیات Good Wood ، در تاریخ 18 الی 20 جولای سال 1944
عملیات Good Wood یکی از بزرگترین نبرد های زرهی تاریخ کشور انگلیس در جنگ جهانی دوم است که در آن انگلیسی ها در برابر آلمانی ها نزدیک شمال شرق شهر کائن فرانسه رو در روی یکدیگر قرار گرفتند. در این نبرد به گفته ی مورخان "یکی از بزرگترین نبرد های اتفاق افتاده در تاریخ بریتانیاست". در این جنگ چیزی حدود 1100 دستگاه تانک انگلیسی که برخی منابع نیز تعداد 1300 دستگاه را عنوان کرده اند، در برابر 377 تانک آلمانی قرار گرفتند. در این جنگ ابتدا انگلیسی ها به یک سری اهداف از پیش تعیین شده در خصوص کنترل شهر کائن اقدام کردند که در طی آن مرکز شهر را آزاد کردند، پس از عملکرد خوب انگلیسی ها، چیزی حدود 7 مایل تا خارج شهر نیز پیشروی را ادامه دادند. البته نیرو های شرکت کننده هرگز ترس و عقب نشینی آلمانی ها را تایید نکردند و آنها با قاطعیت تمام به جنگ ادامه دادند.
دو دستگاه تانک تایپ 69 عراقی در حال سوختن
تانک های آبرامز آمریکایی در نبرد 73 Easting سال 1991 در طی عملیات طوفان صحرا
#3- نبرد 73 Easting، در تاریخ 26 الی 27 فوریه سال 1991
در طی عملیات طوفان صحرا که توسط آمریکایی ها و انگلیسی ها در عراق اتفاق افتاد و به پیروزی آنها منجبر شد، نبرد 73 Easting اشاره به درگیری که در طی مختصات شمال تا جنوب نقشه نظامی آن منطقه افتاد، دارد. ارتش بعثی عراق که در 8 سال جنگ ایران و عراق به نیرو های زرهی خود می بالید و بدان افتخار می نمود، در این جنگ و جنگ های دیگر چنان خوار و ذلیل شد که تا به امروز نیز نتوانست آن شکوه و عزت زرهی سابق خویش را باز یابد. در این جنگ لشکر ها و تیپ های زیادی درگیر بودند که می توان به سپاه دوم سوار نظام زرهی آمریکا که با به صورت کامل لشکر هجدهم مکانیزه و سی و هفتم زرهی را نابود کرد. در طی این نبرد (که یکی از مهمترین مائل رخ داده مورد مطالعه در نبرد زرهی نوین است) ارتش عراق چیزی حدود 160 دستگاه تانک و زره پوش خود را از دست داد و آمریکایی ها تنها تلفاتشان 1 کشته و 12 زخمی بود. همچنین تنها 1 دستگاه نفربر بردلی منهدم شد و ما بقی به وسیله ی شلیک خودی (Friendly Fire) خسارت دیدند.
نبرد Chawinda در سال 1965 در طی جنگ های هند و پاکستان
# 2- نبرد Chawinda، در تاریخ 17 الی 22 سپتامبر سال 1965
نبرد Chawinda یکی از جنگ هایی است که در طی مدت زمان جنگ های هند و پاکستان در سال 1965 رخ داد، اتفاق افتاده است. در این جنگ که به گفته ی برخی از بزرگترین رویارویی زرهی بعد از نبرد کورسک جنگ جهانی دوم به شمار می رود و هر دو طرف تقریبا از نیروی برابر بهره می برند، ارتش هند حدود 225 دستگاه تانک و ارتش پاکستان نیز حدود 282 دستگاه تانک را هدایت می کردند. در این نبرد هندی ها ایستگاه راه آهن Sialkot-Pasrur را مورد هدف قرار دادند که در نتیجه ی آن پشتیبانی از نیرو های پاکستان قطع شد. با این وجود پاکستانی ها دوباره از سمت کشمیر تجدید قوا کردند و توانستند موقعیت خود را دوباره تثبیت کنند که با دخالت صلحبانان سازمان ملل با پایان درگیری ها، هند به شعاع 200 مایل از خاک پاکستان را تصرف نمود که شامل چندین شهر و روستا می گردد. هرچند که در این نبرد کشور پاکستان پیروز بود اما با اجرای آتش بس مجبور شد کمی از خاکش را از دست بدهد.
نیرو های شوروی در طی نبرد Prokhorovka در سال 1943
#1- نبرد Prokhorovka (بخشی از نبرد کورسک) 12 جولای سال 1943
پس از 9 شماره بررسی بزرگترین نبرد های زرهی تاری ، سرانجام به اولین آنها می رسیم که از تاریخ تولید تانک ها و نیرو های زرهی، یکی از بزرگترین آنها به شمار می رود که تا کنون دهها مستند و کتاب در خصوص آن منتشر شده است. نبرد کورسک با قرار گیری 3 هزار تانک المانی در برابر 5 هزار تانک روسی در واقع بزرگترین نبرد زرهی دنیا به شمار می رود. در این میان نبرد Prokhorovka که گفته می شود در آن 800 الی 850 تانک شوروی که در برابر نیرو های آلمانی صف آرایی کرده بودند، به گفته ی روس ها 500 الی 700 دستگاه تانک آلمانی که از تعداد دقیق آنها اطلاعی در دسترس نیست در برابر تانک های روسی قرار گرفتند. بعد از یک نبرد طولانی سرانجام روس ها توانستند با تعداد کشته های زیاد و همینطور زخمی های فراوان، نبرد را پیروز شوند و آلمانی ها را شکست دهند. البته همانطور که می دانید شوروی ها در زمینه ی پروپاگندا بسیار ماهر بودند و با تبلیغات توانستند بسیاری از حقایق را پنهان کنند اما با این جنگ که به نفع شوروی ها تمام شد، قادر شدند به پیروزی در آلمان نزدیک تر شوند. روس ها توانستند در 9 می سال 1945 برلین را فتح کنند و به جنگ دوم جهانی خاتمه دهند اما هنوز تحقیقات روی نبرد های صورت گرفته در آن دوران ادامه دارد و هرگز به اتمام نخواهد رسید.
منبع: میلیتاری
مولف: سیاوش
نظر دانشنامه دفاعی: باز نشر این مطلب به نشانه موافقت کامل با این مقاله نیست.
این مقاله ده نبرد زرهی بزرگ تاریخ به نظر من جهت دار نوشته شده بود و به بسیاری از نکات ریز اشاره ای نکرده بود و البته شما هم با هوشمندی تمام نظر دانشنامه دفاعی را ضمیمه کردید که واقعا عالی بود