دانشنامه دفاعی

گروه تخصصی دانشنامه دفاعی

دانشنامه دفاعی

گروه تخصصی دانشنامه دفاعی

دانشنامه دفاعی

این روزها اخبار مختلفی درباره موشک جدید ایران در رسانه ها مطرح می شود که باعث شده غربی ها به بهانه آزمایش آن، از ارجاع پرونده کشورمان به شورای امنیت سخن بگویند؛ این موشک که "عماد" نام دارد، موشکی دوربرد با ضریب خطای زیر 10 متر و با قابلیت هدایت تا لحظه برخورد به هدف، است.

آزمایش موفقیت آمیز این موشک که بعد از اعلام پذیرش "برجام" از سوی مجلس شورای اسلامی صورت گرفت، این پیام را به ذهن متبادر می سازد که ایران برای دفاع از تمامیت ارضی خود به هیچ وجهی حاضر به کوتاه آمدن و مسالحه با دیگران نیست.

 البته این تلاش متخصصان داخلی کشورمان برای اولین بار نبود که به ثمر می نشست؛ زیرا در گذشته نیز شاهد بودیم که این عزیزان حداقل در بخش صنایع موشکی، فعالیت های چشمگیری از خود به نمایش گذاشته بودند که نمونه آن را می توان در ساخت و تولید موشک هایی با بردهای مختلف از "شهاب" و "سجیل" گرفته تا "صاعقه" و "سومار"، ملاحظه کرد. به همین منظور برای انعکاس اخبار اقتدار دفاعی ایران، به فعالیت های موشکی کشورمان پرداخته ایم، که در ادامه قابل مشاهده است.

شهاب یک؛ اولین موشک ایرانی

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که آغاز شد، عراق بارها انواع مختلفی از موشک ها را برای هدف قرار دادن شهرهای کشورمان به کار گرفت؛ اما به دلیل اینکه ایران در آن زمان فاقد موشک برای انجام اقدام متقابل بود، نمی توانست اقدام بازدارنده ای در مقابل موشک باران شهرهای کشورمان انجام دهد؛ از این رو در سال 1364 با رایزنی هایی که صورت گرفت، رزمندگان کشورمان موفق شدند تعدادی موشک اسکاد بی، با برد ۳۰۰ کیلومتر را از لیبی و بعدها از کره شمالی خریداری کنند؛ تا بوسیله این موشک ها بغداد را مورد اصابت قرار دهند.

از همان زمان متخصصان کشورمان کار بروی ساخت انواع موشک ها را به شیوه مهندسی معکوس، آغاز کردند؛ که در این بین نباید از نقش شهید طهرانی مقدم به راحتی عبور کرد؛ زیرا با تلاش های شبانه روزی این شهید عزیز، اکنون صنایع موشکی کشوری به خودکفایی رسیده و به اذعان برخی کارشناسان، ایران در زمینه صنایع موشکی به عنوان چهارمین کشور جهان محسوب می شود.

شهاب 2؛ موشکی کوتاه برد

بعد از استفاده از موشک شهاب یک در جنگ تحمیلی، متخصصان داخلی با بهینه سازی این نوع موشک، شهاب دو را با برد 500 کیلومتر به شیوه مهندسی معکوس از مدل اسکاد –سی، برای نخستین بار در سال ۱۳۶۹ و بلافاصله بعد از تمرین نظامی آمریکا در خلیج فارس، در رزمایش پیامبر اعظم(ص) آزمایش کردند؛ که این موشک نیز همانند شهاب یک در گروه موشک های کوتاه برد قرار می گیرد.

شهاب3؛ کابوس اسرائیل

این موشک در ادامه روند توسعه موشک های شهاب-1 و 2 و با رویکرد اعمال تغییرات طراحی در سامانه های مختلف بوجود آمد. لذا شباهت های زیادی از نظر فن آوری بین شهاب 2 و 3 وجود دارد، اما شهاب3 با برد 2000 کیلومتر نسبت به نمونه‌های قبلی پیشرفته‌تر است؛ به نحوی که از نظر الکترونیکی، فن‌آوری جدید و رایانه هدایتی پیشرفته ای در ساخت آن استفاده شده است.

نمونه های مختلفی که از شهاب3 تولید شده، همگی یک‌مرحله‌ای و دارای سوخت مایع بوده و از سامانه هدایت اینرسیایی و موقعیت‌یاب جهانی برخوردارند؛ اما کلاهک آخرین نمونه های شهاب3 از نوع جدا شونده است؛ که پس از رسیدن به قوس نزولی در ارتفاع مناسب از بدنه موشک جدا شده و به سمت هدف ادامه مسیر داده و این عمل قدرت تدافعی را برای دشمن سخت می‌کند.

با توجه به اینکه کمترین فاصله از نواحی غربی ایران تا دورترین نقطه‌ها در اسراییل به 1200 کیلومتر نمی‌رسد، خانواده شهاب3 تهدیدی کاملاً جدی برای اسراییل محسوب می‌شود.

"عاشورا"ی؛ رادار گریز

سال 1386 که فرا می‌رسد مسئولان وزارت دفاع خبر از ساخت موشکی میان‌برد به نام "عاشورا" با سوخت جامد می‌دهند؛ موشکی که با برد 2000 کیلومتر در گروه صنعتی شهید باقری، طراحی و ساخته شده و همین موضوع باعث تفاوت آن با موشک شهاب 3 شده است.

اما علت استفاده از سوخت جامد در این نوع موشک آن است که سوخت جامد احتمال ردیابی شدن پرتاب‌کننده موشک توسط ماهواره‌ها و رادارهای هوایی را به شدت کاهش می‌دهد. علاوه بر این، سوخت جامد اجازه می‌دهد که موشک را از نقطه‌ای به نقطه دیگر منتقل و پنهان کرده و بدون نیاز به زمان زیادی برای آماده‌سازی، آن را پرتاب کرد.

"سجیل 1" با سرعت بسیار بالا

نسلی دیگر از موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی ایران است؛ این موشک زمین‌به‌زمین دو مرحله‌ای، دارای دو موتور سوخت جامد مرکب و بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر برد است که در سال ۱۳۸۷ با موفقیت آزمایش شد.

سجیل به دلیل شتاب بسیار بالایی که دارد، امکان ردگیری آن در فازهای اولیه پرتاب بسیار کم و عملآً شانس دشمن برای انهدام این موشک در طی پرواز را ناچیز می‌کند.

این موشک از نوع دو مرحله ای بوده که پس از اتمام سوخت مرحله اول، این بخش از موشک جدا شده و مرحله دوم روشن می شود. با اینکار، بخشی از جرم بدنه که خالی شده و بار اضافه محسوب می‌شود، از موشک جدا شده و به افزایش بُرد کمک می‌کند.

بدین ترتیب "سجیل"با خروج از جو و طی مسیر در چنین ارتفاعی به داخل جو بازگشته و با سرعت حدود حدود4300 متر بر ثانیه به سوی هدف سرازیر می‌شود که انهدام آنرا برای تمام سامانه‌های دفاع هوایی موجود «ناممکن» کرده است.

سجیل 2؛ با قدرت بالای مانور

سال ۱۳۸۸ اداره تبلیغات دفاعی وزارت دفاع از پرتاب موفقیت‌آمیز موشک بالستیکی با برد 2000 کیلومتری دیگری از خانواده "سجیل"خبر داد؛ این موشک زمین‌به‌زمین با سوخت جامد و دو مرحله‌ای "سجیل-۲" نام دارد؛ که نمونه بهینه شده موشک "سجیل "است؛ اما در مقایسه با این موشک، از قدرت مانور بالاتر و زمان پرتاب کمتر و قدرت دفاعی بیشتری برخوردار است.

قیام۱؛ اولین موشک بدون بالک ایرانی

این موشکی ایرانی و شبیه موشک شهاب-2 است؛ که با توجه به عکس‌های موجود نسبت به موشک شهاب-2 دارای تفاوت‌هایی است که از جمله این تفاوت ها می توان به افزایش برد 800 کیلومتری، قابلیت رادار گریزی و عدم رهگیری بیشتر نسبت به شهاب-2 اشاره کرد.

بنابراین "قیام-1" را می‌توان اولین موشک بالستیک بدون بالک ساخت ایران دانست که در سال 1390 با موفقیت کامل آزمایش و به هدف از پیش تعیین شده اصابت کرد.

سومار؛ کروز زمینی با کنترل از راه دور

موشک کروز زمینی برد بلند "سومار"که در سال1393رونمایی شد، در مقایسه با تولیدات قبلی ویژگی های متفاوتی را از لحاظ برد و دقت اصابت دارد. این موشک 6 متری با سوخت جامد، بیش از 1210 کیلوگرم وزن و بردی معادل 2000 کیلومتر دارد و با سیستم‌های ناوبری از راه دور هدایت می‌شود.

فاتح 110؛ نقطه زن

فاتح ۱۱۰ موشک بالستیک تک مرحله‌ای سوخت جامد زمین به زمین ایرانی است که با بردی معادل ۲۰۰ کیلومتر با موفقیت در سال ۱۳۸۱ آزمایش شد. این موشک که ۸ متر و ۸۶ سانتیمتر طول دارد به احتمال زیاد بر اساس راکت زلزال-۲ ساخته شده و در واقع نوع هدایت شونده و دارای سیستم کنترلی زلزال-۲ است البته نسل چهارم این موشک که در سال ۱۳۹۱ معرفی شد دارای برد ۳۰۰ کیلومتر است.

دو سال بعد یعنی در سال ۸۳ نسخه‌ بهینه‌ فاتح ۱۱۰ آزمایش شد که بردی معادل ۲۵۰ کیلومتر دارد و برای صادرات نیز قرار داده شده است. در ادامه روند بهینه سازی این موشک، در سال ۸۹ نسخه‌ نسل سوم آن با برد ۳۰۰ کیلومتر، دقت بیشتر و توانایی نگهداری در مناطق مختلف ایران آزمایش شد.

البته در سال 1390 نیز از اولین موشک بالستیک ضدکشتی به نام موشک "خلیج فارس"رونمایی شد؛ که نسخه‌ای از فاتح ۱۱۰ است؛ با این تفاوت که در سیستم هدایت آن برای مقابله با کشتی‌ها تغییراتی ایجاد شد؛ اما در سال 1391 با نصب سیستم نقطه‌زنی بر روی موشک، نسل چهارم موشک های فاتح ۱۱۰ رونمایی شد.

ابعاد موشک فاتح ۱۱۰ با موشک زلزال ۲ یکی است؛ اما علاوه بر چهار بالک ثابت زلزال، چهار بالک مثلثی شکل ثابت در انتهای موشک و چهار بالک متحرک در سر آن دارد؛ که مسئولیت تغییر جهت و هدایت موشک را بر عهده دارند. بنابر این فاتح 110 نسل چهارم دارای برد بیش از ۳۰۰ کیلومتر و قابلیت نقطه‌زنی است.

فاتح ۳۱۳؛ با سوخت جامد مرکب

این موشک بالستیک کوتاه‌برد، دارای قابلیت نقطه‌زنی، با سوخت جامد است که در سال ۱۳۹۴ رونمایی شد.

در طراحی فاتح ۳۱۳ علاوه بر سبک‌سازی بدنه، نسل پیشرفته‌ای از پیشرانه‌های سوخت جامد، مرکب و سنسور که با دانش بومی طراحی شده نیز به کار گرفته شده است.

برد فاتح ۳۱۳ نسبت به مدل‌های قبلی با افزایش ۲۰۰ کیلومتری به حدود ۵۰۰ کیلومتر رسیده است.

در طراحی موشک فاتح 313 که نوع جدیدی از موشک‌های سری فاتح به شمار می‌رود، علاوه بر سبک‌سازی بدنه آن، نسل پیشرفته‌ای از پیشرانه‌های "سوخت جامد مرکب" و سنسور که با دانش بومی طراحی شده، در آن به‌کار گرفته شده است.

با تولید موشک فاتح 313 جمهوری اسلامی ایران به جمع انگشت‌شمار کشورهای صاحب موشک‌های سوخت جامد مرکب نقطه‌زن با برد 500 کیلومتر پیوست.

سه‌گانه قدر

موشک قدر110 که در سال 1386 معرفی شده در ادامه توسعه موشک‌های دوربرد سوخت مایع شهاب به تولید رسید و در واقع یکی از نمونه های خانواده شهاب محسوب می شود. برد این موشک تک مرحله ای در حدود 2000 کیلومتر عنوان شده و از ویژگی های آن می توان به زمان کوتاه تر آماده سازی آن در مقایسه با موشک های قبلی اشاره کرد که همین مزیت باعث شده سرعت واکنش این موشک بالاتر باشد.

قدر F؛ برای شلیک به دهانه اقیانوس هند

این موشک با طول بین 15 تا 17 متر، برد 2000 کیلومتر، وزن 25 تن و سرجنگی قریب به 700 کیلوگرم یک موشک راهبردی به حساب می‌آید؛ که برای اولین بار در رژه نیروهای مسلح در 31 شهریور 93 به نمایش در آمد و در آزمایشی که صورت گرفت این موشک از کویر سمنان شلیک و در دهانه اقیانوس هند با دقت بسیار بالا به هدف برخورد کرد.

قدر H؛ موشکی شدید الانفجار

موشک قدر  Hبا وزن 17 تُن، طول 16 متر، قطر 1.25 متر، دارای سرجنگی جدا شونده و شدید الانفجار با وزن 650 کیلوگرم است؛ که می تواند اهداف را در فاصله تقریبی 1700 کیلومتر کاملا منهدم کند. این موشک اولین بار در رژه نیروهای مسلح در 31 شهریور 92 به نمایش درآمد.

موشک های قدر خانواده ای از موشک های سوخت مایع هستند؛ که نمونه های مختلفی از آنها ساخته شده است. به‌عنوان مثال موشک قدر F بردی در حدود 2000 هزار کیلومتر داشته و دارای فرم دماغه سه مخروطی است؛ که نیروی پسای کمتر و پایداری دینامیکی بیشتری دارد.

سه‌گانه زلزال

"زالزال یک" راکت توپخانه‌ای سنگین با سوخت جامد و کوتاه‌برد است؛ که حدوداً ۱۵۰ کیلومتر برد دارد و از ۱۳۶۹ تاکنون مورد استفاده قرار می‌گیرد.

زلزال۲؛ راکتی با سوخت جامد

راکت توپخانه‌ای غیر هدایت‌شونده سنگین از نوع سوخت جامد است. تولید و توسعه این راکت که با کالیبر ۶۱۰ میلی‌متری، می‌تواند کلاهکی جنگی به جرم ۶۰۰ کیلوگرم را حدود ۲۱۰ کیلومتر (۱۳۰ مایل) با خود حمل کند، از سال ۱۳۶۹ آغاز شده است.

زلزال۳؛ موشکی با خطای زیر پنج درصد

یک موشک ایرانی با نیروی محرکه جامد است؛ که با بردی در حدود ۲۰۰ کیلومتر قابلیت حمل جرمی به وزن 2880 کیلوگرم، سر جنگی 900 کیلوگرم، جرم سوخت 1980 کیلوگرم با خطای کمتر از پنج درصد است؛ که بدین ترتیب در گروه موشک‌های بالیستیک کم‌برد قرار می‌گیرد.

این موشک نیز از سال ۱۳۷۲ تا به حال در نیروهای مسلح کشورمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فجر۳ و نگرانی کاخ سفید

به گزارش دفاع پرس، "فجر 3" موشک بالستیک میان برد با سوخت است که قابلیت رادارگریزی داشته و توانایی اصابت چندین هدف را به‌طور مستقل دارد؛ به نحوی که این قابیلت‌ها موجب نگرانی کاخ سفید و عصبانیت مقام‌های آمریکایی شده است.

کلاهک این موشک قادر است روی هر موشکی با هر برد متغیری نصب شود و محدودیتی در بر ندارد و چون برد آن متغیر است؛ به نحوی که موشک بعد از جدایی از کلاهک به چند موشک کوچکتر تبدیل می شود، قادر است در آن واحد چند هدف متحرک را مورد اصابت قرار دهد؛ اما با این حال اطلاعات دقیقی از برد این موشک در دسترس نیست.

این موشک که در سال 1385 طی رزمایش پیامبر اعظم(ص) آزمایش شد، موشکی است که سه کلاهک را حمل می‌کند و هر کلاهک هم می‌تواند هدف خود را به‌صورت دقیق مورد اصابت قرار دهد.

"عماد" با خطای زیر 10 متر

موشک "عماد" که جدیدترین موشک بالستیک دوربرد ایران محسوب می شود، موشکی سوخت با مایع، دوربرد و زمین به زمین است. موشک عماد که به‌دست کارشناسان داخلی طراحی و ساخته شده است، اولین موشک ایرانی است که قابلیت هدایت تا لحظه اصابت به هدف را دارد؛ از این رو دقت این موشک بسیار بالاست و شاید ظریب خطایی زیر 10 متر داشته باشد.

موشک عماد که در سال 1394 آزمایش شد، توانایی حمل کلاهک جنگی تا وزن 750 کیلوگرم را دارد.

بنابر این با توجه به آنچه در سطوح بالا اشاره شد موشک‌های ساخت متخصصان صنعت دفاعی کشورمان قادر هستند در صورت تهدید ایران اسلامی از سوی رژیم صهیونیستی یا آمریکا و نیروهای فرا منطقه‌ای در خلیج فارس، پاسخی ویران‌کننده به آن‌ها بدهند.

به عبارت دیگر نیروهای مسلح کشورمان قادرند در صورت لزوم با استفاده از این گزینه‌های روی میز "شهاب" تا "عماد"، تل‌آویو، و ناوگان دریایی آمریکا و نیروهای فرا منطقه‌ای را در خلیج فارس مورد هدف قرار دهند.

دفاع پرس

  • موافقین ۶
  • ۱۸۹۹ بار مطالعه شده است

نظرات (۵)

عالی
دانشنامه دفاعی:
ممنون
این سومار عجب چیزیه
دانشنامه دفاعی:
من هم بدجوری شیفته این سومار هستم.
میدانید که؟
مشابه خا 55 است.
بردش هم نگاه نکنید نوشته 2000 کیلومتر.
مخزخ خارجی کنارش نصب می‌شود.
بردش 3000 کیلومتر است.
فردا یک مقاله مفصل در موردش می‌گذارم.
کوچیکه ولی خیلی خفنه ۳۰۰۰ تا برای این جثه...
هنوز نمیدونم چرا روی این دواعش ازمایش موشکی نمیکنیم...
دانشنامه دفاعی:
شش متر است آقا کیهان
شش متر
در مورد بردش هم بله به نظر عجیب می‌رسد. اما سوخت اینها با سوخت راکت‌ها و ... فرق می‌کند.
برفرض در سوخت مایع از سلولز و گلیسرین و ... استفاده می‌کنند. در سوخت جامد از فلان و بهمان. اما سوخت اینها یک چیز دیگر است و خیلی هم گران است.
این سوخت را شوروی و روسیه داشتند. بعد هم ما به طریقی به خا 55 دست پیدا کردیم و توانستیم  تولید کنیم. برای همین است که موشک هایی مانند این و کلاب چنین بردهایی دارند.
خیلی عالی ... به امید پیشرفت های بیشتر...برای دفاع از کشور
دانشنامه دفاعی:
ان‌شاءالله
  • دانشنامه دفاعی
  • علی آقا هستید؟
    باید یک سوالی بپرسم.
    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
    تجدید کد امنیتی