آشنایی با سیستم اشتورا-۱

فلسفه طراحی و تولید تانک در شوروی سابق متکی بر تانک های نسبتا کوچک و سبک بودو این مسئله باعث شد تا تمامی زره پوش های شوروی در طول جنگ سرد همگی از نظر جثه کوچک باشند،این کوچکی و کم حجمی مساوی بود با هزینه به نسبت کمتر و تولید آسانتر.

ولیکن این امر در مسئله امنیت وسیله نقش پررنگی داشت به طوری که هم از نظر راحتی و فشار کاری بر کاربران زرهی فشار می اورد و هم انبار یا مخازن نگهداری مهمات تانک یا وسیله زرهی اغلب بدون حفاظ و در همان مکان کاربران قرار میگرفت و این جدای از اینکه تانک از نظر زره تحت شعاع قرار می گیرد. این مسئله وقتی حادتر میشد که بلوک غرب به شدت روی موشک های های هدایت شوند ضد تانک و بالگرد و جنگنده های ضد تانک سرمایه گذاری کرده بود واگر در گذشته توپ تانک را راکت تهدید گسترده محسوب می شد،حال موشک های هدایت شونده قدرتمندتر از توپ تانک یا راکت نیز به این جمع پیوسته بود.

دو پرتو افکن سیستم اشتورا-۱ در کنار لوله تانک

توسعه سیستم حفاظت اشتورا-۱ به عنوان یک پرده حفاظتی در اوایل دهه ۱۹۹۰ و تاریخ دقیق تر ۱۹۸۸ شروع شد و در سال ۱۹۹۳ مستقیما وارد خدمت شد،سیستم shtora-1 با تجهیزات پیچیده و پرتو افکن فروسرخ یا مادون قرمز برای اختلال و منحرف کردن موشک های لیزری و فروسرخ و نیمه هدایت شونده و اختلال در مسافت یاب های لیزری و یا هدف دهنده طراحی شده است.از این رو سیستم اشتورا-۱ جزو سیستم های دفاع نرم یا Soft-Kill می باشد.

این سیستم در ابتدا روی تانک تی-۹۰ نصب شد و شاید از اینرو است که وقتی نام اشتورا-۱ را میشنویم ذهن ناخوداگاه به طرف دو چشم نوارنی شکل تانک تی-۹۰ می رود.این سیستم به غیر از تی-۹۰ روی سایر زره پوش های روسیه مانند بی ام پی ۳ و تی-۸۰ نصب شده است.

 

سیستم با شناسایی پرتوهای لیزری قفل شده روی تانک یا خودروی رزمی اقدام به پرتاب نارنجک های دودزا برا منحرف کردن توپ و منهدم کردن آن می کند.

 

به طور مثال وقتی موشک میلان یا کنکورس به طرف تانک یا خودروی زرهی پرتاب میشود،سیستم با اسنفاده از جمرها پرتوهای نور مادون قرمز را به سمت موشک ساطع و در نتیجه موشک منحرف و منهدم می شود

اجزا سیستم Shtora-1

سنسورهای نور لیزری:

۲ سنسور TShU-11 به همراه دو سنسور TShU-1

میدان دید: هر کدام تا ۵- درجه و ۲۵+ درجه ۹۰+ درجه قوس افقی از مرکز جسم

میدان دید کلی:۳۶۰ درجه

ساطع کننده تداخلی:

۲ عدد OHTSU-1-7

باند عملکردی:۰۷ تا ۲٫۷ MKM

سطح حفاظت: ۴ درجه به سمت بالا و ۲۰ درجه قوس افقی از مرکز جسم

انرژی مصرفی:۱ کیلووات

شدت نور:۲۰ MCAD

نارنجک دودزا ضد مادرون قرمز یا FLIR:

۱۲ عدد ۸۱ م م ۳دی۱۷

باند مبهم کننده:۰٫۴ تا ۱۴ MKM

زمان انفجار نارنجک:۳ ثانیه

مدت زمان تداوم دود:۲۰ ثانیه

پوشش ۳۶۰ درجه ای سیستم هشدار دهنده

عملکرد سیستم Shtora-1 بر چهار بخش اصلی تقسیم میشود:

سیستم اشتورا-۱ دارای دو دستگاه الکترونوری/مادون قرمز هر کدام در دو طرف توپ تانک که این سیستم ها در اندازه های بزرگ و کوچک (تصویر زیر) می باشد.

 

۱-مجموعه ای از نارنجک ها در جلوی تانک قرار گرفته است که می تواند دیواری از دود برای شکستن قفل لیزری و مادون قرمز درست کند.

۲-یک سیستم هشدار دهنده قفل لیزری با دقت و حساسیت بالا

۳-کنترل پنل سیستم شامل :ریز پردازنده و پنل صفحه نمایش که اطلاعات دریافتی تجزیه و تحلیل شده از سنسورها را به نمایش می گذارد.

۴-دو چراغ مادن قرمز اطراف توپ تانک یا سلاح اصلی،که زمانی موشک هدایت شونده را تشخیص داد پالس مادون قرمز را به طور مداوم منتشر می کند.

این سیستم به صورت ۳۶۰ درجه ای اطراف تانک،پرتوهای لیزری قفل شده روی تانک را با دقت بالا تشخیص می دهد.

عملکرد

برای عملکرد سیستم اشتورا-۱ می توان ۲ عملکرد کلی در نظر گرفت:

سیستم منبع پرتو لیزر را شناسایی می کند و سیگنال صوتی هشدار دهنده،خدمه را آگاه می سازد،فرمانده نیز با فشار دادن یک دکمه ،کوتاه ترین مسیر به سمت منبع پرتو لیزر شناسایی و با استفاده از یکی از دو سنسور لیزری ،محل دقیق پرتو دهنده لیزری را شناسایی و با محاسبه سرعت و جهش وزش باد اقدام به شلیک نارنجک دودزا می کند.

هشدار دهنده نیمه اتوماتیک تنها قابلیت هشدار صوتی و بصری را دارد و انتخاب عملکرد سیستم اشتورا -۱ بسته به اقدامات خدمه تانک است ،پرتابگرهای نارنجک دودزا طوری طراحی شده است تا به سرعت بتواند عمل کند ،سیستم وابسته به تجهیزات فاصله یاب و تصویر بردار و . . . است که کار مقابله با تهدید را سخت می کند،دیوار دودی نانجک اندازها در فاصله حداکثر ۷۵ متر تشکیل میشود و ارتفاعی معادل ۱۵ و عرض ۲۰ متری دارد.

ساطع کننده،در صورت نیاز به صورت دستی نورمادون قرمز ایزوله شده رابه طرف هدایت کننده ساطع می کند که نور مادن قرمز مانع کارکردن درست زاویه سنج موشک میشود و کنترل موشک در خط دید افقی از بین می رود یا در موشک های فروسرخ اثر مستقیم روی کاونده آن می گذارد و یا سیستم هدایت کننده را کور می کند و در نتیجه موشک کنترل خود را را از دست می دهد.علاوه بر حالت سرکوب کننده از ساطع کننده یا دو دستگاه سیستم اشتورا-۱ که در دو طرف توپ تانک قرار دارد با اصلاح الگوی تابشی می توان به عنوان چراغ پرتو افکن دید در شب برای تانک استفاده کرد.

سیستم کنترل اصلی یا کل اشتورا-۱،شامل پنل کنترل،کامپیوتر مرکزی و محاسبه کننده،سنسور باد،دو پرتو افکن مادون قرمز در ارتباط با کنترل کننده فرکانس،پنل های نمایش،سنسورهای دقیق لیزری است.

 

 

کنترل پنل و بلوک کامپیوتر

سنسور باد

سنسورهای لیزری

پرتو دهنده OTShU-1-7

کنترل پنل فرمانده،گزینه های زیر را فراهم می کند:

تنظیم مجدد سیستم با استفاده از سوئیچ اصل برای عملیات

حالت خودکار نارنجک انداز

تنظیم کننده پرتاب گر نارنجک دودزا

تغییر تابش ساطع کننده IR با حالت انتخاب

نمایش وضعیت عملیاتی از سیستم

پنل های کنترلی می تواند در طول عملیات وضعیت تابش پرتوها،تعداد نارنجک های دوزا پر،جهت منبع لیزر را به خدمه نشان دهد.

پنل های کنترلی سیستم اشتورا-۱ برای خدمه

پنل کنترل فرمانده

 

سیستم اشتورا-۱ روی بی ام پی-۳

سیستم بزرگ اشتورا-۱ و کوچک آن در دیواره برجک به راحتی قابل دیدن است

نمایی از دورن برجک بی ام پی ۳ کنترل پنل سیستم اشتورا-۱ که در زیر چشمی ها قابل دیدن است

نویسنده و گردآوری:علی گوهر صمیمی

منبع:اوج آرمی