موشک AIM-9 سایدوایندر

تا قبل از موشک های هدایت شونده درگیریهای هوایی مبتنی بر مسلسل جنگنده ها بود که این امر حدود و محدوده جنگ و البته دقت در هدفگیری جنگنده ها را می کاست به جز آن درگیری حاصل این نوع به مبارزه تن به تن سنگین می انجامید.راکت ها هم غیر قابل هدایت بودند و بیشتر برای حملات زمینی استفاده می شد،از این رو تلاش ها برای ساخت موشک هدایت شونده که به دنبال هدف رفته و هدف را نابود سازد در شرق و غرب شروع شد.در این بین موشک سایدوایندر جز اولین و البته موفق ترین موشک های هدایت شونده غربی می باشد که کارنامه موفقی نیز داشته است.

توسعه

موشک سایدوایندر موشک حرارتی یا مادون قرمزم می باشد که گرمای ناشی از موتور هدف را تعقیب می کند تا هدف خود سرنگون سازد.

در سال ۱۹۴۹ یک تیم کوچک با بودجه محدود مالی به دنبال راهی بودند با اشعه مادون قرمز بتوانند سیستم هدایتی برای موشک تولید کنند در کمال تعجب هنوز با اطلاعات کم این پروژه موشک احتمالی به عنوان یک موشک پیشرو برای نبرد های نزدیک در اینده شناخته شد اما در این بین سد راه پروژه مک لین بودجه مالی بود و بر تیم وی تحمیل شده بود ،تیم برای این کار از یک ایده ساده بهر گرفتند و استفاده از یک راکت ۵ اینیچی ( سانتی متری۱۲٫۷) با یک سلول سولفید هدایت pbs در یک نیمکره شیشه ای برای پیدا کردن امواج مادون قرمز و هدایت موشک استفاده کردند..

در ۱۱ سپتامبر ۱۹۵۳ اولین شلیک موفق این موشک با نام XAAM-N-7 ازمایش شد و در سال ۱۹۵۶ وارد خدمت گشت و بعد از آن تا امروز بهینه سازی و بهبود های فراوانی را پشت سر گذاشته است.

 

شکل کلی سایدوایندر به صورت یک لوله استوانه ای آلومینیومی و سرجستجوگر و سیستم های هدایتی در جلوی موشک و نیز چند سری باله های کنترل می باشد.در ته موشک چهار باله کنترل می باشد که هر یک از این بالک ها به اصطلاح دارای غلتک هایی می باشد که پشت هر باله نصب شده اند این غلتک ها در لبجات باعث شده است تا در سرعت های بالا توسط فشار هوا به عنوان یک مینی ژیرسکوپ محور هوا عمل کند تا در برابر تغییرات مقاومت داشته باشند و به این ترتیب تمایل به ثابت نگه داشتن رول موشک دارند، هر باله ها ی دماغه و سطوح کنترل در یک ارایش متقابل هم قرار دارند.

اجزا اصلی موشک عبارتند از بخش هدایت مادون قرمز،آشکار ساز فعال نوری هدف،کلاهک انفجاری و موتور راکت است.سر هدایت مادون قرمز موشک را قادر می سازد تا به طرف اگزوز موتور و به تعقیب هدف بپردازد که در مقابل سایر سیستم های هدایتی هم ارزان تر است و هم در مقابل اختلالات الکترونیکی مقاوم می باشد و هم چنین سر جستجوگر مادون قرمز خلبان را قادرمی سازد تا پس از پرتاب موشک بتواند از منطقه را ترک کند.سرجستجوگر هدف مکان دقیقی از هدف خود ارائه نمی دهد او آن را با ۵ درجه اختلاف نشان می دهد که اگر هدف ۵ درجه به غرب یا شرق نیز تغییر مسیر دهد بازهم موشک هیچ تغییری را حس نمی کند چرا که آخرین پرتوها از هدف توسط اینه به کاونده میرسد این آینه ها به صورت جفت و روبروی هم با زاویه خاص برای ایجاد نقطه کانونی قرار گرفته اند و به کاونده منتقل می کنند و موشک را به سمت هدف هدایت می کنند. یکی از مشکلات اولیه جستجوگر مادون قرمز سایدواندر تمایل به تشعشعات خورشیدی یا منعکس شده از سطح دریا بود.

 

مار اسمانی به دنبال هدف زمینی

موشک سایداوایندر علاوه بر اهداف هوایی نیز قابلیت درگیری با اهداف زمینی را نیز در نسخه های جدید خود یعنی ایکس داراست،در آوریل ۲۰۰۸ یک فروند اف-۱۶ موشکی را به طرف یک قایق شلیک می کند که به برخودر و غرق شدن این قایق می انجامد هم چنین در سال ۲۰۰۷ یک موشک سایدوایندر نیز توسط اف-۱۵ علیه یک زرهی مورد استفاده موفق قرار میگیرد.

مدل های موشک آیم ۹ سایدواندر

AIM-9, AIM-9A, AIM-9B

سه نسخه اصلی از موشک سایدوایندر که تفاوت چندانی با هم ندارند از این بین بیشترین تولید به نسخه بی اختصاص یافته است تعداد کل ساخت ۸۰۹۰۰ فروند بوده است که حدود ۱۵ هزار تای آن در اروپا تولید شده است.موشک FGW-2 همان نسخه بی موشک سایدواندر می باشد که در اواخر دهه ۶۰ در اورپا تولید شد با این تفاوت که جستجوگر جدیدی روی موشک نصب و تفاوت های کمی نیز در ساختار خود داشته است.

AIM-9C/D

مدل های سی و دی نیز از همان مدل های اولیه توسط شرکت موتورلا ساخته شده و مدل سی برای جنگنده اف-۸ ساخته شده است که این موشک نیز چندان موفق عمل نکرد.در این مدل سوخت جامد بیشتر و سیستم هدایتی جدیدی نیز روی موشک نصب شد در نسخه دی این موشک جستجو گر با خنک کننده نیتروژونی مجهز شده بود و گنبد موشک نیز منزیوم و فلورایدی می باشد.نسخه دی دارای سرعت ردیابی بیشتر باله های بزرگتر و پیشران قوی تر و کلاهک انفجار حلقوی ۲۲٫۴ پوندی می باشد.

AIM-9E, AIM-9E-2

ایم ۹ سایدوایندر E دارای سیستم هدایت بهبود یافته و کلاهک آیرودینامیکی و سرجستجوگر جدید با Peltier (ترمو الکتریک) خنک کننده و الکترونیک جدید که ردیابی هدف را سریعتر می سازد مجهز شده است.این مدل دارای مانور پذیری بیشتر و قابلیت حمله در ارتفاع کم را دارد برخی از مدل های نیز دارای دود کمتر از خروجی موتور موشک   می باشد که با نام AIM9-E2 شناخت میشود.

AIM-9G/H

این نسخه اولین نسخه می باشد که دارای SEAM (حالت دریافت گسترده سایدواندر)می باشد که یک بهبود اساسی در سایدوایندر جی شناخته می شود.این اولین مدل برای همه گونه شرایط آب و هوایی می باشد البته با قابلیت محدود.هم چنین در سر خود دارای چهار دلتاشکل برای تثبیت پرواز می باشد که مانورپذیری بهتری را نسبت به دیگر نسخه ها ی سایدواندر می دهد.

AIM-9 J-1, J-3, N & RB-24

AIM-9J نسخه بازسازی شده از نسخه B با سرعت بیشتر می باشد که دو جفت باله دلتا شکل قابل جدا شدن و حالت جامد الکتروینک و مولد یا ژنوراتور گاز نیز به آن اضافه شده است.در نسخه J سعی شده تا موشک بتواند به هر نقطه از عقب هواپیمای هدف نه صرفا خروج موتور برخورد کند AIM-9 J-1 وaim-9n نسخه های بروز رسانی شده نسخه j می باشند.RB-24 نیز سوئد ازAIM-9J می باشد.

AIM-9L/M, AIM-9M-7, RB-74

AIM-9L یا لیما در واقع از سیستم هدایت جدیدی بهره می بردبه این معنا که دیگر نیاز نیست که هدف اگزوز باشد تا موشک قفل کند بله موشک می تواند در قفل کردن از لبه های خروجی موتور یا لبه های گرم هواپیما نیز به عنون هدف بهره بجوید و در تمام زوایای روبروی خود وارد نبرد شود. کلاهک انفجاری نیز به صورت حلوقی می باشد توسط میله ها پراکنده شونده احاطه شده است سیستم هدایتی موشک نیز از نوع IR در این نسخه می باشد که بهبود های بهتری نسبت به قبل پیدا کرده است .این مدل از این موشک توانتسه تا ۸۰ درصد از اهداف خود را با موفقیت نابود کند. سوئد نیز بر اساس این نسخه موشک L RB-74 را طراحی کرد.

با این طرح از سایدوایندر ال که یک تهدید قوی برای هدف های هوایی محسوب می شود،اما در شرق نیز یک رقیب قدرمندتری نیز برای این موشک و مدل هست و آن هم موشک قدرتمند ویمپل آر ۷۳ که با نام AA-11 آرچر شناخته میشود که ترکیب عالی از آیرودینامیک و سیستم های کنترلی و رانش است.

AIM-9M یا مایک نیز قابلیت های نسخه Lدارا می باشد و از مانور پذیری بیشتری نیز برخوردار است علاوه بر این که قدرت تشخصی اهداف اصلی از کاذب بیشتری نیز دارد در مقابل اقدامات متقابل مادون قرمز نیز مقاومت دارد و موتور آن نیز از دود کمتری برخوردار است این اصطلاحات باعث شده تا موشک بتواند در مکان یابی و قفل هدف و البته کاهش شانس شناسایی توسط هدف دقیقتر و بهتر عمل کند.تحویل این مدل از سال ۱۹۸۳ شروع شد،پس از عملیات های طوفان صحرا و عملیات شیلد این مدل اصلاحاتی به خود دید که با نام AIM-9-7 شناخته میشود.

AIM-9P, AIM-9P-1, 2, 3, 4

ایم ۹ پی نسخه بروز شده از سری نسخه های جی این موشک با کلاهک قابل اعتماد تری می باشد.در این مدل علاوه بر مانور پذری قابل ملاحظه موشک در نگهداری و انبار کردن نیز قابلیت بالاتری پیدا کرده است. آیم ۹ پی ۱ نیز دارای یک آشکار ساز فعال هدف نوری می باشد و ایم ۹ پی ۲ نیز دارای دود موتور کمتری می باشد. آیم ۹ پی۳ نیز نسخه توسعه یافته می باشد و دود موتور کمتری با تقویت مکانیکی کلاهک و تقویت در کنترل و هدایت می باشد.این بهبود در بخش کلاهک انفجاری مشهود است ،ماده انفجاری کلاهک عوض شده و به دمای بالا نیز حساس می باشد و طراحی سر کلاهک نیز بهبود یافته است ایم ۹ پی ۴ نیز آخرین سری از مدل های پی می باشد که قابلیت همه جانبه ای تری نسبت به سایر نسخه های پی دارد.

AIM-9Q

نسخه آپگرید شده آیم ۹ ام یا مایک

AIM-9R

در اصل این طرح برنامه بهبودی AIM-9M می باشد ،در این طرح تلاش شده شده تا رد مشخصی از موشک برجای نماند و موشک بتواند اهداف با مانور پذیری بالا را نیز مورد هدف قرار دهد و قابلیت جنگی موشک نیز بهتر از نسخه های دقبلی باشد.

AIM-S

همان آیم ۹ ام می باشدکه IRCCM موشک برای فروش خارجی برداشته شده است.

AIM-9X

آخرین نسخه توسعه یافته از خانواده سایدوایندر می باشد که طرح ساخت این موشک قبل از سال ۱۹۹۲ زده شد و در بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۴ معرفی و رونمایی و وارد خدمت گشت زمانی که به طور مستقیم توسط اف-۱۵ نصب شد.برنامه بهبود این نسخه نیز از نسخه مایک یا M می باشد و به عبارتی نسخه بهبود یافته M می باشد که مشکلاتی اعم از زوایه خارج از دید ، سیستم رانشی و قدرت مانور موشک به خوبی حل گردیده است.هم چنین این موشک نیز در نسخه در بازار های بین المللی نیز مورد بازاریابی قرار گرفته است.

پیروزی های سایدوایندر

موشک سایدوایندر به عنوان یکی از پراستفاده ترین و محبوب ترین موشک های غربی به حساب می آید به علاوه این که طرح سایداوندر ساخت ساده و قابل اعتماد بوده و کلا موشک از حدود ۲۴ قطعه تشکیل شده است و از نظر سازگاری با بیشتر جنگنده های غربی سازگار می باشد،نسخه های ابتدایی این موشک از در درگیری های به دلیل میدان دید کم محدود بود اما باز هم این نکته جلوی محبوبیت این موشک را نگرفت.

اولین شکار سایدوایندر در سال ۱۹۵۸ صورت گرفت و بعد از آن سلسله پیروزی های سایدوایندر صورت گرفت که در لیست زیر خلاصه از پیروزی های سایدوایندر که به تایید منابع رسیده است را درج شده است.

تاریخ	هدف	خلبان یا خلبانان	جنگنده	واحد یا یگان
۱۰ Jul, 1965	MiG-17	T. Roberts/Anderson	F-4C	۴۵th/2nd AD
۱۰ Jul, 1965	MiG-17	K.Hokombe/A.Clark	F-4C	۴۵th/2nd AD
۲۳ Apr, 1966	MiG-17	M. Cameron/R. Evans	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۲۳ Apr, 1966	MiG-17	R. Blake/S.W. George	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۲۶ Apr, 1966	MiG-21	P. Gilmore/W. Smith	F-4C	۴۸۰th/35th TFW
۲۶ Apr, 1966	MiG-17	W. Dowell/H. Gossard	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۳۰ Apr, 1966	MiG-17	L. Godberg/G. Harfgrave	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۱۲ May, 1966	MiG-17	W. Dudley/I.Kringelis	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۱۴ Jul, 1966	MiG-21	W. Swendner/D. Buttlell Jr.	F-4C	۴۸۰th/35th TFW
۱۴ Jul, 1966	MiG-21	R. Martin/R. Krieps	F-4C	۴۸۰th/35th TFW
۱۶ Sep, 1966	MiG-17	J. Jameson/D. Rose	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۵ Nov, 1966	MiG-21	W. Latham Jr./K. Klause	F-4C	۴۸۰th/35th TFW
۲ Jan, 1967	MiG-21	W. Radeker II/J. Murray III	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۲ Jan, 1967	MiG-21	R. Olds/C. Clifton	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۲ Jan, 1967	MiG-21	E. Raspberry/R. Western	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۴ May, 1967	MiG-21	R. Olds/W. Lafever	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۱۳ May, 1967	MiG-17	C. Osborne	F-105D	۳۳۳th/355th TFW
۱۳ May, 1967	MiG-17	R. Rilling	F-105D	۳۳۳th/355th TFW
۱۳ May, 1967	MiG-17	W. Kirk/S. Wayne	F-4C	۴۳۳rd/8th TFW
۲۰ May, 1967	MiG-21	R. Janca/W. Roberts	F-4C	۳۸۹th/366th TFW
۲۰ May, 1967	MiG-17	J. Pardo/S. Wayne	F-4C	۴۳۳rd/8th TFW
۲۰ May, 1967	MiG-17	P. Combies/D. Lafferty	F-4C	۴۳۳rd/8th TFW
۲۰ May, 1967	MiG-17	R. Olds/S. Crocker	F-4C	۴۳۳rd/8th TFW
۲۲ May, 1967	MiG-21	R. Titus/M. Zimmer	F-4C	۳۸۹th/366th TFW
۳ Jun, 1967	MiG-17	L. Wiggins	F-105D	۴۶۹th/388th TFW
۵ Jun, 1967	MiG-17	R. Pascoe/N. Wells	F-4C	۵۵۵th/8th TFW
۳۱ May, 1972	MiG-21	B. Leonard Jr./J. Feinstein	F-4E	۱۳th/432nd TFW
۲۱ Jun, 1972	MiG-21	V. Christiansen/K. Harden	F-4E	۴۶۹th/388th TFW
۸ Jul, 1972	MiG-21	S. Ritchie/C. DeBellevue	F-4E	۵۵۵th/432nd TRW
۱۸ Jul, 1972	MiG-21	C. Baily/J. Feinstein	F-4E	۱۳th/432nd TRW
۹ Sep, 1972	MiG-19	J. Madden Jr. C. DeBellevue	F-4D	۵۵۵th/432nd TRW
۹ Sep, 1972	MiG-19	J. Madden Jr. C. DeBellevue	F-4D	۵۵۵th/432nd TRW
۱۲ Sep, 1972	MiG-21	L. Beckers/T. Griffen	F-4E	۳۵th/388th TFW
۱۲ Sep, 1972	MiG-21	M. Mahaffey/G. Shields	F-4D	۴۶۹th/388th TFW
۱۶ Sep, 1972	MiG-21	C. Tibbett/W. Hargrove	F-4E	۵۵۵th/432nd TRW
۱۵ Oct, 1972	MiG-21	R. Holtz/W. Diehl	F-4E	۳۴th/432nd TRW
۱۵ Oct, 1972	MiG-21	I. McCoy Jr./F. Brown	F-4D	۵۲۳rd/432nd TRW
۲۲ Dec, 1972	MiG-21	J. Brunson/R. Pickett	F-4E	۵۵۵th/432nd TRW

 

پیروزیها سایدوایندر توسط نیروی هوایی آمریکا

تاریخ	هدف	خلبانان یا خلبان	جنگنده	واحد یا یگان
۱۲ Jun, 1966	MiG-17	H.Marr	F-8E	VF-211
۲۱ Jun, 1966	MiG-17	P.Vampatella	F-8E	VF-211
۱۳ Jul, 1966	MiG-17	W.McGuigan/R.Fowler	F-4B	VF-161
۹ Oct, 1966	MiG-21	R. Bellinger	F-8E	VF-162
۲۴ Apr, 1967	MiG-17	C. Southwick/J. Laing	F-4B	VF-114
۲۴ Apr, 1967	MiG-17	D. Wisely/G. Anderson	F-4B	VF-114
۱ May, 1967	MiG-17	M. Wright	F-8E	VF-211
۱۹ May, 1967	MiG-17	P. Speer	F-8E	VF-211
۱۹ May, 1967	MiG-17	J. Shea	F-8E	VF-211
۱۹ May, 1967	MiG-17	B. Lee	F-8C	VF-24
۱۹ May, 1967	MiG-17	P. Wood	F-8C	VF-24
۲۱ Jul, 1967	MiG-17	M. Isaacs	F-8C	VF-24
۱۰ Aug, 1967	MiG-21	G. Freeborn/R. Elliot	F-4B	VF-142
۱۰ Aug, 1967	MiG-21	R. Davis/G. Ellie	F-4B	VF-142
۲۱ Sep, 1967	MiG-17	D.Brent/M.Peinemann	F-4B	VF-161
۳۰ Oct, 1967	??	E.Lund/J.Borst	F-4B	VF-142
۱۴ Dec, 1967	MiG-17	R. Wyman	F-8E	VF-162
۲۶ Jun, 1968	MiG-21	M. Myers	F-8H	VF-51
۱۰ Jul, 1968	MiG-21	R.Cash Jr./J.Kain Jr.	F-4J	VF-33
۲۹ Jul, 1968	MiG-17	G.Cane	F-8E	VF-51
۱ Aug, 1968	MiG-21	N.McCoy	F-8H	VF-51
۱۹ Dec, 1968	MiG-21	T.Nargi	F-8C	VF-111
۲۸ Mar, 1970	MiG-21	J.Beaulier/S.Barkley	F-4J	VF-142
۲۸ Mar, 1970	MiG-17	F.Vogt/K.Volland	F-4J	VF-143
۱۹ Jan, 1972	MiG-21	R. Cunningham/W. Driscoll	F-4J	VF-96
۶ Mar, 1972	MiG-17	G. Weigand/W.Freckleton	F-4B	VF-111
۶ May, 1972	MiG-17	J. Houston/K. Moore	F-4B	VF-51
۶ May, 1972	MiG-21	R. Hughes/A. Cruz	F-4J	VF-114
۶ May, 1972	MiG-21	K. Pettigrew/M. McCabe	F-4J	VF-114
۸ May, 1972	MiG-17	R. Cunningham/W. Driscoll	F-4J	VF-96
۱۰ May, 1972	MiG-21	C. Dose/J. McDevitt	F-4J	VF-92
۱۰ May, 1972	MiG-17	R. Cunningham/W. Driscoll	F-4J	VF-96
۱۰ May, 1972	MiG-17	R. Cunningham/W. Driscoll	F-4J	VF-96
۱۰ May, 1972	MiG-17	M. Connelly/T. Blonski	F-4J	VF-96
۱۰ May, 1972	MiG-17	M. Connelly/T. Blonski	F-4J	VF-96
۱۰ May, 1972	MiG-17	S. Shoemaker/K. Crenshaw	F-4J	VF-96
۱۰ May, 1972	MiG-17	R. Cunningham/W. Driscoll	F-4J	VF-96
۱۰ May, 1972	MiG-17	K. Cannon/R. Morris Jr.	F-4B	VF-51
۱۸ May, 1972	MiG-17F	N.Criss/K.Culverson	F-4B	VF-213
۱۸ May, 1972	MiG-19	H. Bartholomay/O. Brown	F-4B	VF-161
۱۸ May, 1972	MiG-19	P. Arwood/J. Bell	F-4B	VF-161
۲۳ May, 1972	MiG-17	R. McKeown/J. Ensch	F-4B	VF-161
۲۳ May, 1972	MiG-17	R. McKeown/J. Ensch	F-4B	VF-161
۱۱ Jun, 1972	MiG-17	F. Teague/R. Howell	F-4B	VF-51
۱۱ Jun, 1972	MiG-17	W. Copeland/D. Bouchoux	F-4B	VF-51
۲۱ Jun, 1972	MiG-21	S. Flynn/W. John	F-4J	VF-31
۱۱ Sep, 1972	MiG-21US	L.Lasseter/J.Cummings	F-4J	VFMA-333
۲۸ Dec, 1972	MiG-21	S. Davis/G. Ulrich	F-4J	VF-142
۱۲ Jan, 1973	MiG-17F	V.Kovaleski/J.Wise	F-4B	VF-161

پیروزیهای کسب شده توسط نیروی دریایی آمریکا

تاریخ	هدف	خلبان	جنگنده	واحد یا یگان
۱ May, 1982	Mirage IIIEA	Barton (RAF)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۱ Sqn
۱ May, 1982	Mirage IIIEA *	Thomas (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۱ Sqn
۱ May, 1982	Dagger A	Penfold (RAF)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۱ May, 1982	Canberra B.62	Curtiss (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۱ Sqn
۲۱ May, 1982	A-4C	Blissett (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۲۱ May, 1982	A-4C	Thomas (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۲۱ May, 1982	Dagger A	Frederiksen (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۲۱ May, 1982	Dagger A	Thomas (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۱ Sqn
۲۱ May, 1982	Dagger A	Thomas (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۱ Sqn
۲۱ May, 1982	Dagger A	Ward (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۱ Sqn
۲۱ May, 1982	A-4Q	Morell (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۲۳ May, 1982	Dagger A	Hale (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۲۴ May, 1982	Dagger A	Auld (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۲۴ May, 1982	Dagger A	Auld (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۲۴ May, 1982	Dagger A	D. Smith (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۱ Jun, 1982	C-130E **	Ward (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۱ Sqn
۸ Jun, 1982	A-4B	Morgan (RAF)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۸ Jun, 1982	A-4B	Morgan (RAF)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn
۸ Jun, 1982	A-4B	D. Smith (RN)	Sea Harrier FRS.1	۸۰۰ Sqn

پیروزی های کسب شده در جنگ فالکلند

تاریخ	هدف	خلبان	جنگنده	واحد یا یگان
۱۷ Jan, 1991	MiG-21	Fox	F/A-18C	VFA-81
۱۷ Jan, 1991	MiG-21	Mongillo	F/A-18C	VFA-81
۲۴ Jan, 1991	Mir F.1	Shamrani	F-15C	۱۳ Sqn, RSaAF
۲۴ Jan, 1991	Mir F.1	Shamrani	F-15C	۱۳ Sqn, RSaAF
۲۷ Jan, 1991	MiG-23	Denny	F-15C	۵۳rd TFS
۲۷ Jan, 1991	MiG-23	Denny	F-15C	۵۳rd TFS
۶ Feb, 1991	MiG-21	Dietz	F-15C	۵۳rd TFS
۶ Feb, 1991	MiG-21	Dietz	F-15C	۵۳rd TFS
۶ Feb, 1991	Su-25	Hehemann	F-15C	۵۳rd TFS
۶ Feb, 1991	Su-25	Hehemann	F-15C	۵۳rd TFS
۷ Feb,1991	Mi-8	Broce & McElraft	F-14A	VF-1
۲۰ Mar, 1991	Su-22	Doneski	F-15C	۲۲nd TFS
۲۰ Mar, 1991	Su-22	Dietz	F-15C	۵۳rd TFS

پیروزیهای کسب شده در جریان عملیات طوفان صحرا

 

 

جدول اطلاعاتی خانواده موشک سایدوایندر

مدل موشک	طول (mm)	طول باله کنترل (mm)	وزن راه اندازی (kg)	سرعت به ماخ	ماموریت زمانی (sec)	برد (km)	سرجنگی(kg)	تعداد تولید شده
AIM-9B	۲۸۳۰	۵۵۹	۷۰٫۴	۱٫۷	۲۰	۳٫۲	۴٫۵	۸۰,۹۰۰
AIM-9B FGW.2	۲۹۰۸	۵۵۹	۷۵٫۸	۱٫۷	۲۰	۳٫۷	۴٫۵	۱۵,۰۰۰
AIM-9C	۲۸۷۰	۶۳۰	۸۴٫۰	۱٫۷	۶۰	۱۷٫۷	۴٫۵	۱,۰۰۰
AIM-9D	۲۸۷۰	۶۳۰	۸۸٫۵	۲٫۵+	۶۰	۱۷٫۷	۱۱	۱,۰۰۰
AIM-9E	۳۰۰۰	۵۵۹	۷۴٫۵	۲٫۵+	۲۰	۴٫۲	۴٫۵	۵,۰۰۰
AIM-9G	۲۸۷۰	۶۳۰	۸۶٫۶	۲٫۵+	۶۰	۱۷٫۷	۱۱	۲,۱۲۰
AIM-9H	۲۸۷۰	۶۳۰	۸۴٫۵	۲٫۵+	۶۰	۱۷٫۷	۱۱	۷,۷۲۰
AIM-9J	۳۰۷۰	۵۵۹	۷۸٫۰	۲٫۵+	۴۰	۱۴٫۵	۴٫۵	۱۰,۰۰۰
AIM-9L	۲۸۵۰	۶۳۰	۸۵٫۳	۲٫۵+	۶۰	۱۷٫۷	۹٫۴	۱۶,۰۰۰
AIM-9M	۲۸۵۰	۶۳۰	۸۶٫۰	۲٫۵+	۶۰	۱۷٫۷	۹٫۴	۷,۰۰۰
AIM-9N	۳۰۷۰	۵۵۹	۷۸٫۰	۲٫۵+	۴۰	۱۴٫۵	۴٫۵	۲۳,۰۰۰
AIM-9P	۳۰۷۰	۵۵۹	۷۸٫۰	۲٫۵+	۶۰	۱۷٫۷	?	?
AIM-9R	۲۸۵۰	۶۳۰	۸۷٫۰	۲٫۵+	۶۰	۱۹٫۳	?	?
AIM-9X	۳۰۲۰	۲۸۰	۸۵	۲٫۵+	?	۲۶	۱۰	۱۰۰۰+
Box-office	۳۱۰۰	۲۷۹	۸۳٫۹	?	?	?	?	?

 

ترجمه و گردآوری:علی گوهر صمیمی

منبع:اوج آرمی