پسوز یا حالت AB حالتی است که دسته گازدر شکاری ها در آن حالت قرار میگیرد تا شتاب بیشتری حاصل شود در این حالت بنزین در خارج موتور وپشت هواپیما آتش گرفته و باعث رانش میشود.
تاریخچه
تاریخچه تکامل پس سوزها به جنگ جهانی دوم باز میگردد زمانی که مهندسان المانی وامریکایی ودیگر کشور ها به دنبال راههایی برای افزایش رانش موتور های جت بدون افزایش وزن بودند.امریکایی ها نخستین موتور دارای پس سوز خود رادر سال های 1943 ازمایش کردند وبا گذشت شش دهه از ان زمان هنوز هم پس سوز ها درجدیدترین نسل جنگنده های امریکایی به چشم می خورند.البته این جنگنده ها بدون پس سوز هم می توانند به سرعت های مافوق صوت دست یابند اما برای انجام مانورهای بحرانی هنوز هم از پس سوز استفاده می شود.یک موتور جت معمولی تنها نیمی از اکسیژنی که می سوزاند را مصرف می کند بنابر این حجم زیادی از انرزی بالقوه بدون مصرف باقی می ماند.پس سوز در واقع یک امتداد بلند در قسمت عقبی موتور است که حجم زیادی از اکسیزن باقیمانده را با سوخت جت وارد شده به خروجی پرسرعت از توربین موتور مخلوط می کند واین مخلوط را می سوزاند .شعله حاصل از این احتراق از طریق یک خروجی در عقب موتور به بیرون رانده شده ورانش بیشتری تولید میشود.
این درحالی است که در جنگنده های روز امد این میزانبه 40تا70درصدمی رسد .اما استفاده از پس سوز با محدودیتهایی نیز روبه رواست چراکه با به کار گیری ان مصرف سوخت تا سه برابر افزایش می یابد وبنابر این خلبانان نمی توانند به مدت زیادی از ان استفاده کنند.اگر چه طرح کلی پس سوز ساده است ولی اشفتگی های بسیار حساس ان مشکلات بسیاری رابرای طراحان ایجاد میکند .حفظ یک شعله ثابت وپیوسته نخستین چالش است چراکه احتراق باید در داخل هوایی که با اهنگ چند صد پابر ثانیه از توربین وارد پس سوز می شود انجام شود.
سوخت وارد یک سری لوله کوچک (10یابیشتر)می شود که یک حلقه رادر اطراف موتور تشکیل می دهند .سوخت از صدها سوراخ ریز روی لوله ها وارد جریان هوا می شود ومعمولا به وسیله یک طرح جرقه زنی الکتریکی کوپک محترق میشود.
فرایند احتراق در پس سوزها هنوز جزو فناوریهای محرمانه تلقی می شود.پس سوز به گونه ای طراحی می شود که شعله در راستای محور ان جریان یابد .تعیین دقیق محل لوله های تزریق سوخت وسامانه ایجاد احتراق در نقطه پایانی بخش جلویی لوله جت (یک لوله چهر تا پنج پایی در عقب موتور) باعث میشود یک ناحیه پایدار وثابت در داخل جریان هوایی که مخلوط هوا وسوخت را در بر دارد تشکیل شود.
این جریان پایدار تضمین می کند که شعله به سرعت ایجاد می شود ودر یک نقطه ثابت می سوزد.اگر شعله به اطراف حرکت کند نوساناتی ایجاد می کند که ممکن است در نهایت سبب ایجاد احتراق در داخل لوله جت ویا صدمه دیدن نازل خروجی شود.
طراحان تدبیری می اندیشیند که مطمئن شوند شعله ها در محل وزمان مناسب قرار داشته باشند وتمامی سوختی که در داخل پس سوز جریان می یابد مصرف شود .یک مشکل دیگر اتخاذ تدبیری است برای خنک سازی لوله جت فلزی در دماهای بالای داخل پس سوز که گاهی به 3000درجه فارنهایت می‌رسد.
سوخت خنکی که از لوله های واقع در بالای پس سوز عبور می نماید قسمتی از گرما راجذب می کند.موتورهای توربینی جدیدتر یک جریان هوای سرد راازطریق یک حلقه دراطراف موتور عبور میدهند.این هوای سرد از محفظه احتراق نیز می گذرد.در ارتفاعات بالا دما زیر صفر درجه است وجریان هوای سرد در داخل لوله پس سوز از ان در برابر شعله خروجی محافظت میکند.
وقتی جریان خروجی به عقب می رود نازل موتور بازتر می شودتا حجم بیشتری از گازهای داغ رادربرگیردواز افزایش فشار در داخل موتور جلوگیری کند.مهندسان خاطر نشان می سازند که یکی از مشکلات این ترکیب وجود تضاد بین مواد خوب برای احتراق ومواد خوب برای پنهان کاری است .یعنی موادی که برای احتراق مناسب هستند معمولا با خواص پنهان کاری ساز گار نیستند .از سوی دیگر با به کار گیری پس سوز قسمت اگزوز(خروجی)موتور باز تر می شود وبنابر این تشعشعات وبازتاب راداری افزایش می یابد چرا که امواج راداری بیشتری وارد خروجی می شوند وامواج راداری بیشتری نیز توسط ان انعکاس می یابند .بنابر این حتی اگر پس سوز روشن نباشد میزان علایم راداری افزایش می‌یابد.
پنهان کردن تشعشعات فروسرخ یک پس سوز روشن تقریبا غیر ممکن است وبنابر این جنگنده های پنهان کاری همچون بی -2واف-117از این ساز وکار استفاده نمی کنند البته استفاده از یک موتور توربوفن که مواد سرد راباگازهای خروجی توربین مخلوط کند تا حدودی به کاهش ای علایم کمک میکند گرچه ممکن است مشکل تشعشعات فروسرخ در جنگنده های اینده حل شود .یکی از رهکارهای پیش بینی شده قرار دادن پس سوز در داخل بدنه وخنک کردن ان با هوای کنار گذر است .مهندسان همچنین در حال بررسی موادی هستند که گرما راجذب می کنند(مثل سرامیک های گرمایی شاتل فضایی).اما (دست کم درحال حاضر)هیچ راهی برای مخفی سازی کامل توده هوای گرمی که از عقب یک جنگنده بیرون می رود وجود ندارد وتنها راه حفظ پنهان کتری کاهش میزان وابستگی به پس سوز است.برای نمونه جنگنده اف-22 می تواند بدون روشن کردن پس سوز به 1/5برابر سرعت صوت دست یابد.مهندسان صنعت هوانوردی عقیده دارند که فناوری پس سوزها در قرن بیست ویکم همچنان مورد استفاده قرارخواهد گرفت .اگرچه پرواز از روی ناو هواپیمابر معمول ترین کاربرد پس سوز است سرعت بیشتر حاصل از به کارگیری ان نیز می تواند در جریان رزمهای هوایی کارساز باشد.تازمانی که خلبانان نظامی به نیروی رانش بیشتر نیاز داشته باشند پس سوز ها هم به عنوان یک راه حل احتمالی وجود خواهند داشت.
کلیپی از اف 111 در حالت پس سوز
دریافت ویدئو
عنوان: اف -111
حجم: 1.13 مگابایت
توضیحات: پس سوز
عالی بود.